» گفتار

تیغ استصواب را نبود حیا

بحث نظارت استصوابی معمولا به وصایت یا وقف ارجاع داده می‌شود که در آن یک نفر متولی و یک نفر ناظر است. در این زمینه بحث‌های فقهی دامنه‌داری وجود دارد که اگر واقف نوع نظارت را تعیین نکرده باشد، این نظارت از چه نوع است؟ فتوای امام آن است که در وقف، نظارت استصوابی است اما در وصیت، اطلاعی است. ولی آقای خویی و برخی دیگر از فقها بر این اعتقادند که اگر قرینه‌ای وجود نداشته باشد، این نظارت در هر دو حال فقط اطلاعی است. در بین حقوقدانان دکتر کاتوزیان معتقد است که ناظر اگر اطلاعی باشد شبیه به بازرس در امور شرکت‌هاست اما اگر استصوابی باشد شبیه به عضو هیئت‌مدیره است که عملاً در کار اجرائی مداخله دارد

واکنش مردم به صداقت مسوولان

برای رفع این چالش تنها راه این است که زمینه‌های عملی اعتمادزدایی را از بین ببریم. زمانی که نقد به رفتار مردم وارد می‌کنیم باید در نظر بگیریم که این همان مردمی هستند که در طول جنگ و دهه اول انقلاب فداکارانه رفتار کرده‌اند. آنها کسانی هستند که فرزندان خود را به جبهه فرستاده و نسبت به هدیه کردن اموال خود کاملا بی‌اعتنا بوده‌اند. اینکه چرا مردم تغییر رفتار می‌دهند و برای خرید سکه و ارز و اینها هجوم می‌آورند به واکنش آنها به میزان صداقت مسوولان برمی‌گردد. ما نمی‌توانیم تنها با توصیه‌های صرفا اخلاقی بگوییم به مردم بگوییم چه را باور کنند و چه را باور نکنند. آنها اگر احساس کنند مسوولان حافظ اموال آنها هستند به این امر جواب مثبت می‌دهند و در این زمینه نیازمند اقدامی فراتر از شعار و حرف هستیم

حضور در شکاف‌های خطرخیز

کسانی در کمین نشسته‌اند تا در پرتو تفوق منطق خشونت، بذرهای خطرناک خود را بکارند. هر کس که نمی‌خواهد ماجرا تنها در نمایش‌های کینه ورزانه و انتقامجویانه خلاصه شود، هر کس که باور دارد انحصار ماجرا به همین دو سنخ نمایش، جز انبار خطرناک کینه و بغض چیزی نیست، وظیفه دارد همه چیز را از صرف الگوهای نمایشی بیرون بیاورد، عرصه‌ای بگشاید که نه تصویر، بلکه زبان و تفاهم دائر مدار آن باشند.

فراموش شدن پیام عاشورا در همهمه هیأت های مذهبی

هیأت های مذهبی در راستای کارناوالی شدن عزاداری ها در ایران آن چنان همهمه و سر و صدایی برپا کرده اند که دیگر هیچ جایی برای طرح پیام اصلی قیام عاشورا باقی نگذاشته اند و امروزه هر آن چه که دیده و شنیده می شود صدای غرش طبل و موزیک های جورواجور، نورپردازی های رنگارنگ، آرایش های متنوع و جدید دختران و پسران، گشت و گذارهای شبانه، شلوغی های سرسام آور، نوشیدنی ها و خوردنی های رنگارنگ و خوشمزه(از چای ذغالی گرفته تا پیتزا و لازانیا و انواع دسر و……)، گعده های فامیلی و همسایگی، قرارها و ملاقات های دوستانه و کاری و به نمایش گذاشتن لباس و آرایش و خودرو است

جناب روحانی دنیا به بی اخلاقی ما نگاه میکند

جناب روحانی، بعنوان کشوریکه در جنگ عراق مورد حمله شیمائی قرار گرفت، ایا نباید ما به استفاده اسلحه های شیمیائی حساسیت بیشتری نشان داده و اجازه نمیدادیم که نام کشور ما بعنوان یک از حامیان دولت مستبد اسد شریک این جنایات ثبت گردد؟ مطمئنا امروز نمیتوانید سازمان ملل و گروه حقیقت یاب انرا دست نشانده دولت امریکا بدانید. خود خوب میدانید که دبیر کل فعلی سازمان ملل متحد اقای انتونیو گوتیرز چگونه بلحاظ سیاسی در مقابل سیاستهای دولت ترامپ قرار گرفته است.

تحصیل، حق است

هر چند در سال‌هاى مختلف مقاومت‌هایى از سوى فعالین دانشجویى صورت گرفت و زمینه بى اثر کردن سرکوب‌ها را فراهم آورد. مصوبه جدید می‌گوید: هیچ کس را نمی‌توان به عذرى غیر از نداشتن صلاحیت علمى از آموزش در مقاطع مختلف تحصیلى محروم کرد.به تعبیرى تحصیل را حق قلمداد کرده است. امرى که دراین سال‌ها مغفول مانده بود و صداى دادخواهى‌ها هم به جایى نمی‌رسید

گامی بلند برای تثبیت حق تحصیل

اصلاً حتی اگر همه فروض درست بالا را نقض کنیم و بپذیریم که نه تحصیل حق اساسی است و نه آن دانشجویان بی‌گناهند و نه محرومیت از تحصیل یک مجازات متناقض‎نما باز هم جای یک سؤال اساسی خالی می‎ماند و آن اینکه به‌راستی وقتی فردی را به خاطر باورها و رفتارهای سیاسی و مذهبی‌اش محکوم می‌نماییم و به زندان می‌افکنیم، به چه حقی و با چه توجیهی یکبار دیگر او را مجازات مضاعف می‌کنیم و از امکان تحصیل هم منع می‌کنیم! محروم کردن شهروندان از تحصیل، ظلم بزرگیست؛ هر چقدر هم که متولیانش به دیده تحقیر در آن بنگرند یا از انکارش درآیند

چرخش استراتژیک اصلاح طلبان

چرخش ناسیونالیستی اصلاح طلبان، پیش از هر چیز آنها را رویاروی طبقات فرودست و حاشیه قرار می‌دهد. آنها پیشترها بابت کم توجهی به فرودستان موضوع حمله بوده‌اند. امروز روزگاری است که فرودستان سوژه‌گی یافته‌اند و به سادگی در کیسه هیچ مفهوم کلیت سازی به حاشیه نخواهند رفت. بنابراین ناسیونالیسمی که نتواند نسبتی واقعی با طبقات فرودست و حاشیه پیدا کند، شانسی نخواهد داشت

خودآزاری رسانه‌ای

ما به محاصره رسانه‌ها درآمده‌ایم. رسانه‌هایی که فاقد مسوولیت اجتماعی کافی هستند. رسانه‌هایی که هر خبر درست و نادرستی را بازتاب می‌دهند، بدون آنکه تعهدی نسبت به ابعاد مطلب منتشره داشته باشند. رسانه‌هایی که هدف آنها فقط دیده شدن است. رفتار ما است که چنین شلختگی خبری را دامن زده است. حتی کسانی که می‌خواهند حرف و نظری را بگویند برای شنیده شدن حرف‌شان ترجیح می‌دهند که آن را با چند کلمه و جمله تند و ناسزا ترکیب کنند تا شنیده شود. ما خودمان را به امواج خبری رسانه‌هایی داده‌ایم که ما را به هر جایی می‌برند جز به ساحل حقیقت و آرامش. بسیاری از نیروهای سیاسی و رسانه‌ای و حتی اجتماعی در این راه مسوولیت دارند

آقا سید محمود طالقانی؛ شخصیتی که از نو باید شناخت

در حقیقت، انسان شناسی طالقانی نگاه سیاسی او را سامان می‌دهد. او در عرصۀ سیاست فقط و فقط در آرزوی تربیت “شهروند” است؛ انسانی که از یک طرف به حقوق خود آگاه و در طلب آن است و از سوی دیگر، از طریق مشارکت در عرصه‌های عینی زندگی جمعی، مسئولیت‌شناس و خودآگاه به امکانات و محدودیت‌های مادی و غیرمادی بار می‌آید. در واقع، دین شناسی طالقانی هم جز این نیست زیرا از نگاه او پیامبران صرفاً برای همین منظور مبعوث شده اند

پرهیز از پنج خطای سیاستی

در مورد ایران ارزش پول ملی از ابتدای دی ماه بیش از ۶۱ درصد کاهش داشته و افت در ایران شدیدتر از ترکیه و آرژانتین بوده اما قابل مقایسه هستند.او در ادامه سخنرانی خود سوال دیگری را مطرح کرد که آیا این کشورها نیز نرخ ارز را ثابت نگه داشته‌اند یا قیمت ارز آنها شناور بوده و این کاهش ارزش پول ملی اتفاق افتاده است؟

«حقایق» جامعه از چشم رهبری و خبرگانش

در بخش‌های دیگر صحبتش⁩ از دولت حمایت کرد و از مخالفان خواست «خوبی‌ها را هم ببینند». وقتی کسی در دوره‌های مختلف، درست هنگامی که دولتِ نامطلوبش نسبتا موفق عمل می‌کرد خودش خوبی‌ها را ندید و پشتیبان تندترین حملات بود؛ معنای کاری که الان دارد در ضعیف‌ترین دوران عملکرد دولت می‌کند حمایت از آن نیست بلکه ترس از فروپاشیِ کلیّت نظام است

موفقیت و شکست مبارزه‌ی بی‌خشونت

جین شارپ، از بنیان‌گذارن نظریه‌ی سیاسی مبارزه‌ی بی‌خشونت، مقاومت مدنی را «تکنیکی برای کنش سیاسی-اجتماعی به‌هدف اعمال قدرت در یک درگیری بدون استفاده از خشونت»[۲] می‌داند. طبق این تعریف، یک کارزار مبارزه‌ی خشونت‌پرهیز یا مقاومت مدنی سه وجه دارد: یک تکنیک سیاسی-اجتماعی ست، که هدفش اعمال قدرت برای ایجاد تغییر است، و بر مبنای استفاده از خشونت نیست. در عمل، یک کارزار مبارزه‌ی مدنی برای «کارزار مبارزه» بودن مشخصاتی را باید داشته باشد

این مؤمنان در حصر هشت ساله آبروی ما هستند

مگر می شود نامه آقای کروبی را خواند و مردانگی اش را تحسین نکرد، مگر می شود نامه آقای قدیانی را خواند و شجاعتش را تمجید نکرد، مگر می شود دفاع جانانه زهرا رهنورد از دختران و زنان کشور را دید و مروتش را تجلیل نکرد

تزاحم قوا و تداخل اختیارات

با توجه به اصل تفکیک قوا، ارکان و قوای حاکمیت نبایدهیچگونه ترسی از هم داشته باشند و در کمال استقلال و آزادی عمل نمایند و تفکیک و عدم مداخله این ارکان در وظایف همدیگر موجب انتظام امور میشود و در خلال این مهار تعاملی- تعادلی قدرت، از سویی امکان آگاهی و رشد بیشتر جامعه را نسبت به حقوق شان را نیز فراهم می شود و هم می تواند به تأسیس و حفظ دموکراسی کمک می کند و مقوم کارآیی و کارآمدی سیستم اداره کشور و پاسخگویی همه ارکان گردد

اندک‌سالاری با دسترسی محدود

در نظام‌های اندک‌سالار، فرآیندهای مردم‌سالارانه مانند انتخابات، شوراهای صنفی، شوراهای شهر و…، همگی حالت مناسکی و قالبی به‌خود می‌گیرند. به بیان دیگر، بسیاری از نهادهای مردم‌سالارانه حضور دارند اما از محتوا تهی شده و بیشتر به کالبدی بدون روح می‌مانند

کروبی به تکلیف خود عمل می‌کند

مجلس خبرگان نه تنها از رانت بهره برده است و زنان و غیرروحانیون را حذف کرده است، بلکه حتی با تبعیض و ظلم و نفی حقوق سایر مجتهدانِ غیر همسو هم شکل گفته است

وقتی دایره حذف گسترده تر می شود

چهل سال قبل قرار بود احسان طبری و آریانپور بیایند و در دانشکده الهیات مارکسیسم را تدریس کنند و اکنون در چهلمین سالگرد انقلاب من از روضه خوانی و منبر امام حسین منع می شوم!

امروز دیر است و فردا دیرتر!

مسئولان در انتظار چه هستند؟ اینکه جهان علیه ترامپ طغیان کند و نفت ایران را بیشتر بخرد؟ اینکه ترامپ استیضاح شود و مایک پنسِ تندروتر جای او را بگیرد؟ اینکه اروپا با ارائۀ بسته‌ای شیک و پیک، زیان‌های ناشی از تحریم نفت را از جیب مالیات دهندگان اروپایی به گردن گیرد؟ اینکه چین و روسیه و هند تمام دار و ندار خود را به ایران هدیه کنند؟ اینکه مردم یک باره اعتمادشان به حکومت تا حد تحمل هر نوع فشار و ریاضتی بالا رود و با تغییر بنیادی الگوی مصرف خود، به خوردن نان خالی و “اوگرمو” رضایت دهند؟

جنبه ملی پرونده مشایی

از سویی ممکن است ماده ۵٠۵ در مورد عنوان اتهامی ایشان صدق کند. بر اساس این ماده « هر کس با هدف بر هم زدن امنیت کشور به هر وسیله اطلاعات طبقه‌بندی شده را با پوشش مسوولان نظام یا مامورین دولت یا به نحو دیگر ‌جمع‌آوری کند چنانچه بخواهد آن را در اختیار دیگران قرار دهد و موفق به انجام آن شود به حبس از دو تا ١٠ سال و در غیر این صورت به حبس از یک‌ تا پنج سال محکوم می‌شود.»