یوآخیم زاوِر و آنگلا مرکل هر دو بزرگشدۀ آلمان شرقیاند، و هر دو شیمی خواندهاند. زاوِر پس از کسب مدرک فوقدکتری استاد و پژوهشگر شیمی شد و علاوه بر استادی، صدها کار علمیـپژوهشی انجام داده و نشانها و افتخارات علمی فراوانی در کارنامۀ خود دارد. اما آنچه موضوعیت سیاسی دارد، اتفاقاً زندگی خصوصی اوست که اصلاً هم سیاسی نیست. یوآخیم زاوِر سوژۀ جذابی است. زیرا مانند کسی است که در دریا زندگی میکند، اما خیس نمیشود
» گفتار
پس وقتی امید تخریب میشود همه چیز تخریب میشود و همه سرمایهها از کار میافتند. خواه یک شخص امیدش را از دست بدهد خواه یک جامعه. و امید تنها سرمایهای است که از «هیچ» هم قابل زاده شدن است. همه سرمایهها برای انباشت شدن نیاز به سرمایه گذاری دارند ولی امید بدون سرمایه گذاری هم قابل تولید است. گاهی یک تغییر سیاست در حکومت، یک انتخابات آزاد، یک سخنرانی، یک اطلاعیه، یک دیدار، حتی یک لبخند میتواند موجی از امید در دل یک جامعه ایجاد کند. و البته عکس آن هم صادق است
“لعنت به این زندگی” یا “زنده باد زندگی”؟
اصولگراها وضع بدتری دارند. لعنت به این زندگی در درون آنها بیشتر باید طنین بیاندازد. اصلاح طلبان داعیه عدالت و فرودستان نداشته و ندارند. اما اصولگرایان سالهاست در مقابل هجوم اصلاح طلبان سنگری ساختهاند از دین و عدالت علی و رسیدگی به امور فرودستان. اما نمیتوانند از اسماعیل بخشی حمایت کنند
همین حس ایراندوستی (بهمناسبت سالمرگ داریوش فروهر)
ماجرا تازه برایم جذابتر شد. متوجه شدم آقای فروهر و حزب او به نام ملت ایران (محل آن در ابتدای خیابان صفیعلیشاه، جنب انتشاراتیای به همین نام بود) در همان روزها راجع به این مسئله اطلاعیهای هم دادهاند. آن زمان رسم بود برای محرمانه نگهداشتن مطلب، کلمات را با آب پیاز روی کاغذ مینوشتند، کاغذ که روی حرارت شمع میرفت نوشتهها ظاهر میشد. داریوش فروهر آن بیانیه مخالفت را به همین صورت مینویسد و به خارج از ایران هم میفرستد
این اتفاق، بدبختانه پیروزی بزرگی برای نتانیاهوست. در اسرائیل معمولاً احزاب چپ و میانه بر این نظر بودند که بدون نرمش در مقابل فلسطینیها و توقف شهرکسازیها در کرانۀ باختری رود اردن، عادی سازی رابطه با کشورهای عرب و مسلمان امکانپذیر نخواهد بود؛ نتانیاهو اما در مقابل، نه فقط عادی سازی را همزمان با گسترش شهرکها ممکن میدانست؛ بلکه دستیابی به صلح با فلسطینیها را – چه نوع صلحی؟ خدامیداند! – از مسیر عادی سازی رابطه با دنیای عرب امکانپذیر میشمرد
آیا تا به حال به آسیب شناسی این معضلات کمک کردهاید؟ شما به گونهای در مورد کشور ایران صحبت میکنید که انگار یک کشور خیالیست. در ایران واقعی مثل همه کشور های دیگر جهان، چه بخواهید و چه نخواهید این مواد مصرف میشوند اما کشورهای دیگر صورت مساله را پاک نمیکنند بلکه با واقعیات کشور به شکل واقعی رو برو میشوند، آسیب شناسی میکنند و راه حل پیدا میکنند.
بودجه اگر شفافتر و پاسخگویانهتر از گذشته، با توجه به شرایط دشوار کشور طراحی شده است، نباید فرایند بررسی و تصویب آن پشت درهای بسته و بدون توضیح کافی به مردم صورت گیرد. درها را باز کنید تا نخبگان بر همه ابعاد بودجه تسلط یابند و زیر و بم آنرا برای مردم بشکافند. آنگاه است که نیروی مردم همچون کوهی در برابر هر اعمال نفوذ سیاسی مخربی بر بودجه خواهد ایستاد
آنگاه، در جامعهشناسیِ تاریخی شریعتی، «معنویت» عرفانی (دینی بهمعنای حقیقی یا باطنی مفهوم) با نوعی «عقلانیّتِ» انتقادی-اجتماعی، در چنان نسبتِ همآهنگ و همسویی قرار میگیرند که در نزد کمتر متفکر مذهبی و یا مصلح اجتماعی چنین تناسبی میان آن درونگرایی و این برونگرایی، به روشنی بیان شده باشد. بر این سه دستآورد، وارد ساختن دو عنصر را بویژه در حوزهٔ فرهنگ مذهبی باید افزود: یکی عنصر «تاریخ»، که مقولات دینی را از انتزاع کلامی و تئولوژیک رها و بهلحاظ علمی فهمپذیرتر میسازد؛ و دیگر عنصر «هنر» که در برابر فضای مغموم و افسرده و منفی در فرهنگ و آیبن و آداب و مناسک سنتی، انقلابی زیباشناختی را به راه میاندازد.
در حالی که ما در بدبختی بسر میبریم به ما میگویند نظام دارد با شوکت و قدرت پیش میرود
مصطفی ملکیان سال ۱۹۷۲ شخصی به نام جیگمه سینگیه وانگچوک پادشاه کشور بوتان شد. ایشان جای پدرش را گرفت و پادشاه کشور شد. وقتی روی کار آمد، همان روز اول، یک سخنرانی کرد و خطاب به مردم بوتان گفت: “من معتقدم که میزان پیشرفت یک کشور به تولید ناخالص ملیاش نیست، این خطاست که تولید […]
با تاکید رهبری مبنی بر وابسته بودن عاملان قتل ها به خارج تکلیف شرعی بازجویان برای شکنجه مشخص شد
علنی شدن این نحوه بازجویی از متهمان که نتیجه آن، انحراف پرونده بر مبنای صدها صفحه اعترافات ساختگی بود، با پیگیری های بعدی محمد خاتمی رئیس جمهور وقت، منجر به دستگیری اعضای تیم بازجویی و سر تیم آنها به نام جواد عباسی کنگوری معروف به “جواد آزاده” شد – وی همان کسی است که در فیلم اعتراف گیری از همسر سعید امامی، چند بار با نام مستعار دیگر خود یعنی “آملی” مورد خطاب این زندانی قرار میگیر
نظام چگونه حوزه را مهار میکند؟
در این میان نقش «دادگاه ویژه روحانیت» در مهار نیروهای مستقل و تنبیه و مجازات آنها خود داستان مفصل و تاریخ مطوّلی است که در این مجال و إجمال نمیگنجد. این روایت، البته مطلقا بدان غرض نیست که استقلال و کرامت و عزت نفس بخشهایی از حوزههای قم، مشهد، اصفهان و دیگر شهرها نادیده گرفته شود و مطلقا مدعی نیست که همهی ارادتمندان نظام لزوما ارادتی آلوده به منفعت دارند و باز مدعی نیست که موافقت با نظام در حوزه به معنای رضایت از سیره و مسیر رهبریست؛ بلکه جانِ کلام آنست که در چنین وضعیتی، نه مصونیت از آمیختن با حکومت کار آسانیست، نه تحمل و پرداختِ هزینههای استقلال و نه غلبه بر وسوسهی درهایی که به روی بزرگان گشوده میشود
خیالمان راحت نیست آقای روحانی!
واقعیت اما چیز دیگری است. ایران مشکلات بسیاری در عموم زمینهها دارد و نظام تحریمها نیز حتی اگر به طور کامل کار نکند؛ همچون بختکی راه تنفس عادی جامعه را سد خواهد کرد. این جامعه تنها در حوزۀ اقتصاد نیازمند سرمایه گذاری چند ده میلیاردی سالانه، ورود تکنولوژیهای نو، ایجاد اشتغال گسترده، رشد اقصادی حدود ۱۰ درصد، کنترل تورم در کنار فسادزدایی ساختاری از دستگاهها و چابک و کوچک و کارآمد کردن دولت است تا فقط وضع عادی خود را حفظ کند
این اختاپوس در حال حاضر دستش فقط از منصب ریاست جمهوری مورد نظرش کوتاه مانده است و اگر حضور و بسیج مردمی در انتخابات ریاست جمهوری اخیر اندکی کمتر بود، این منصب را هم در کسوت روحانی دیگر در اختیار می داشتند. دولت پنهان برای تصدی پست ریاست جمهوری بی میل نیست اما، نیک آگاه است که منصب ریاست جمهوری را با لباس نظامی نمی تواند اشغال کند و می داند ظاهر امر را برای غیر نظامی نشان دادن چهرۀ حاکمیت باید حفظ کند. چون آگاه است که دوران حکومت نظامیان در سراسر دنیا به سر آمده است. در مواجهه با این واقعیت است که اگر در نصب رییس جمهور مورد نظر خویش ناکام بماند، همت خود را برای محدود کردن رییس جمهور منتخب، به کار خواهد گرفت
باز به عنوان فردی که از نوجوانی با مهاجران افغان همکار و دمخور بودهام؛ میدانم که وجود افرادی در جامعۀ ایران که به افغانهای زحمتکش و پر تلاش به دیدۀ تحقیر مینگرند؛ غیر قابل انکار است؛ اما این را هم تصدیق میکنم که بسیارند شمار ایرانیانی که جز از درِ صلح و صفا و دوستی با مهاجران افغان وارد نمیشوند و آنها و خانوادههایشان را چون اعضای خانوادۀ خود مورد مهر و حمایت قرار میدهند
دولت حق سازماندهی مردم بویژه کارگران از طریق سندیکا را به رسمیت بشناسد
نکته مهم دیگر این است که دولت و سایر نهادهای رسمی باید میان دو راه زیر یکی را انتخاب کنند؛ احترام به حق سازماندهی مردم بویژه کارگران از طریق سندیکا و انجمن و گفتوگوی سهجانبه کارفرما و دولت با این نهادها یک راه است. راه دیگر آنکه هیچ نهادی را به رسمیت نشناسد و نداند که با چه کسی و چه گروهی مواجه است و اجازه دهد که امور بهصورت خودبهخودی پیش بروند و قابل تصور است که این راه با چه پایان تأسفآوری همراه خواهد شد
حق مردم است که بدانند اموال سلطان سکه چه شد
نوع اتهام و شدت التهابات اجتماعی و افکار عمومی نباید مانع از برخورداری متهمان از حقوق قانونیشان بشود و در عین حال چه حین رسیدگی و چه پس از قطعی شدن اجرای حکم، اطلاعرسانی در مورد پرونده و ابعاد اتهام واجب است. زیرا خاصیت بازدارندگی مجازات در مورد آحاد اجتماع منوط به آن است که مردم بفهمند افراد اگر چه کارهایی بکنند، مجازات خواهند شد. یکی از جنبههای مهم اطلاعرسانی موضوع اموال محکومعلیه است که میتواند حاصل از ارتکاب جرم باشد یا نباشد. حق مردم است که بدانند اموال حاصل از جرم چه شد و به کجا رفت
آیا مسئولیت نگارش تاریخ جنگ را باید به نظامیان سپرد؟
برخی نظامیان پژوهشهای نظامیِ ارزشمندی انجام دادهاند که برای سیستمهای نظامی و مورخین هم راهگشاست اما وقتی نظامیان به حوزههایی فراتر از حوزهی نظامی وارد میشوند در حالی که هنوز باید و نبایدهای یک نظامی را دارند، نتیجهی پژوهش آنها محدودیت و آسیب فراوانی خواهد داشت. از سوی دیگر با انحصار پژوهشها در نهادهای نظامی، موضوعات پژوهشی، موضوعات موردعلاقهی نهادهای نظامی خواهد بود و بسیاری از ابعاد جنگ نادیده گرفته میشود
به دادِ کارگران فولاد و نیشکر هفت تپه در خوزستان برسید
کارگران گروه ملی فولاد و گارگران کارخانه نیشکر هفت تپه از جمله کارگرانی هستند که با مشقت و سختی، گذران زندگی میکنند. کارگران از دریافت حقوق اندک و بخور نمیر هم محروماند. دستگیری معلمان معترض به مسائل صنفی در خوزستان نیز از جمله مواردی که به گسترش نگرانیها در میان فرهنگیان شریف کشیده شده است.
ویژگی مردان قرآن، در افتادن با طاغوت است
گویا قرآن علم، عرفان، عبادت، زهد و تقوایی که به استکبار ستیزی فرانخواند و مرد میدان مبارزه با طاغوتها نگرداند، شایسته تجلیل و بزرگداشت و جاودانگی نمیداند. علم, عبادت، زهد و تقوایی از نظر قرآن ارزشمند است که صاحبش را «سربدار» ساخته و روانه میدان مبارزه با طاغوتهایی سازد که عَلَم ستیز با خدا برافراشته و «جبروتفروش» شده، بندگان خدا را برده خویش میخواهند
بیایید در گشودن میدان گفتگو، هیچ کس را پیشا پیش بیرون از ماجرا تعریف نکنیم. از درونیترین اقشار حاکمیت تا بیرونیترین لایههای اپوزیسیون، تا همه نمایندگان اقشار متعدد مردم. لزوماً به روشنفکران محوریت عطا نکنیم. معلوم نیست به چه دلیل آنها چنین مرجعیتی دارند. در عرصه سیاسی، تنها همگان مرجعیت دارند و بس. از نقش زبان سخن گفتهاید. زبان همانقدر که سرکوبگر و حاشیه ساز و طرد کننده است، رهایی بخش و زایشگر و آفریننده هم هست. اما در عرصه سیاست، زبان استعداد رهایی بخش خود را در همگانیت عرصه عمومی پدیدار میکند. هر چه از سر و ته این تمامیت بزنید، حتی به قدر یک نفر، به استعدادهای شرارت بار زبان مدد رساندهاید.