» گفتار
تجزیهطلبی و ابزارهای حاکمیتیِ سرکوب
پرسش آن است که در شرایطی که حکومت مرکزی در سرکوب نیروهای سیاسی مخالف (از هر جریانی) بسیار مقتدر عمل میکند، چگونه است که این تمایلات تا این اندازه گسترش مییابند؟ در پاسخ به این پرسش میتوان این دعوی را مطرح کرد که شاید حاکمیت از این امر چندان نگران نیست و حتی شاید تمایلی نیز به تعمیق تجزیهطلبی در کشور داشته باشد.
فقیهان و الزامات عصر جدید
اساسا نظرات فقهی بر پایه ” کتاب ” و ” سنت ” شکل گرفته اند. خیلی از ” سنت ” ها بر پایه آداب و عرف و عادات و قاعده های رایج پیش از اسلام بوده اند و هیچ گونه وحی و نزول از عالم غیبی را هم با خود نداشته اند بلکه به خاطر عدم مباینت و مغایرت آنها با توحید و نبوت و اخلاق و رویه اسلام بر جای ماندند و پذیرفته شدند.
کارگاه آموزش چندهمسری، تست تزریق تحجر به جامعه
اولین و مهم ترین دلیل، تمایل حاکمیت به امتحان جامعه در پذیرش و تن دادن به احکام سنتی دین است. آنها مایلند محصول فعالیت های فرهنگی و رسانه ای دین محور را با چنین فرآیندهایی در بوته آزمایش بگذارند. در نهایت درایت ،مقوله مورد آزمایش را طوری انتخاب کرده اند که زمینه بیشترین واکنش ها را از سوی مردم داشته باشد در عین حال برای عده ای نیز جذاب و قابل پیگیری باشد.
اگر از اشغال سفارت درس گرفته بودیم، به کنسولگری خودمان حمله نمیشد
برای نقد هر حادثهای از دو رویکرد متفاوت میتوان بهره برد. رویکرد نخست، نوعی قضاوت تاریخی و یا حتی حقوقی است. رویکردی که بیشتر معطوف به نتیجه است و برونداد آن از جنس «تایید یا محکومیت» است. مثل محکومیت یک مجرم در دادگاه. احتمالا با همین رویکرد است که منتقدان، صرفا خواستار محکومیت و حتی عذرخواهی از اشغال سفارت هستند.
فاطمی، شاهدِ (گواهیبخشِ) دیپلماسی نهضتملی
دیپلماسی ملی در برابر دو گرایش دیگر در سیاست خارجی متمایز میشود: یکی، سیاست سازش و مماشات و معاملهگری سبک بازاری، که در تاریخ معاصر ایران در مشی قوامالسطنه نمود مییافته است (و در نظام کنونی نیز جناح و فراکسیونهای پراگماتیست موسوم به سازندگی و «اعتدالگرا» و ..، بهدنبال این خطمشی اند) ؛ دیگر، سیاست بهاصطلاح «سازشناپذیری» که زمانی حزب توده و زمانی دیگر جناح موسوم به «خط امام»، و بعدها «اصولگرایان» حامی دولت پیشین، و امروز «دلواپسان» پیشه کرده و میکنند و نتایج آن را دیدهایم و میبینیم.
شناخت رویدادها، آینده اصلاح طلبان و انتخابات (قسمت اول)
شناخت را نباید به حال یا گذشته محدود کرد که منجر به سیاست روزمرگی و انفعال در قبال رویدادها و یا عدم توانایی پیش بینی سیر حوادث و رویدادها و عملکرد نیروهای کنشگر جامعه شود.
تولیت آستان قدس، حکومت خودمختار خراسان و امارت اسلامی ایران
دوران صدارت صادق لاریجانی با اتهامات و احکام سنگینی از فساد در درون قوه قضاییه به پایان رسید، اما بنا به سنت دیرینهمان، ظاهرا جایگزین ایشان مصمم بر روسفید کردن ایشان است. ابراهیم رییسی که با عنوان سید مظلومان کاندیدای ریاستجمهوری بود، به هیچ وجه شکست در انتخابات را به معنای عدم امکان اداره قوه مجریه در مقطع کنونی تعبیر نکرد و اجازه نداد این امر خلل چندانی در ارادهاش ایجاد کند.
چرایی کاهش شدید مشارکت در انتخابات آتی
سرزمین ما ایران نیز سالهاست که سودای دموکراسی در سر می پروراند. مردمان ما در اوج اقتدار خودساخته عهد قجری، و آنگاه که شاهان بی کفایت قاجار خود را سایه خدا بر روی زمین می پنداشتند، برای محدود کردن قدرت مطلق این شاهان خودخواه به پا خاستند که منجر به تحمیل مشروطه به آنان شد.
وقتی حدیث درد برایم مکرر است
همه می دانند این کشور دچار بلیه دزدی و غارت و فساد شده و همه از ناحیه مسندنشینیان چه انتخابی؛ چه انتصابی صورت گرفته، از چه گروکشی میشود که هر دم برای یکدیگر خط و نشان می کشند و گوشه ای از غارتها را بیان می کنند؟ به چه کار مردم می آید این همه اولتیماتوم به هم دادن؟ اگر برای رسوایی یکدیگر می کنند زحمت نکشند که مردم زودتر از این به نتیجه رسیده اند و می دانند چه میگذرد.
ولایتِ فقیه
این موضوع که با آمریکا مذاکره کنیم یا نکنیم، کی مذاکره کنیم، دربارهی چه مذاکره کنیم، در چه سطح مذاکره کنیم، کجا مذاکره کنیم و قس علیهذا، نه از نزدیک و نه از دور، بهفقه ربطی ندارد. موضوعی است کاملاً سیاسی، امنیتی با ابعاد پیچیدهی اقتصادی و اجتماعی.
اختناق بنام آزادی
نظامهای فاشیستی، دیکتاتوری و استبدادی و به تبع آنها نظامهای توتالیتر که به آموزههای خود رنگ و لعاب مقدس بودن نیز می زنند، هر کدام به نوعی موجبات خسران وتباهی را برای بشریت به وجود آورده اند و هر کدام به ابر ساختن آرمان شهر مد نظر خود، مردم را به سوی ناکجا آباد سوق دادند که ته آن جز شکنجه و زندان و مرگ چیزی بر ایشان به ارمغان نداشته است.
تحریم؛ رشد فساد و از بین رفتن طبقه متوسط
کی از مواردی که تحریم زمینهی گسترش و رونق آن را فراهم کرده، فساد است. در گزارشهای جامعهی جهانی به این موضوع در تجربهی عراق پرداخته نشده و بسیار گذرا از آن عبور کردهاند؛ اما میتوان آثار آن را در ایران مشاهده کرد. دور زدن قوانین هم در عرصهی بینالمللی و هم در داخل کشور، اداره کردن کشور بر اساس قوانین و رفتارهای دوران جنگ و بحران، زمینهی شکلگیری فساد و رشد افرادی چون بابک زنجانی را فراهم کرد.
فروپاشی از درون و دورماندن از نظام جهانی
سالهاست (بلکه از همان ابتدای تاسیس) که دانشگاه های ما بعنوان مرکز تولید زبان و اندیشه فعالیت چندانی ندارند. دانشکده های فلسفه و ادبیات و علوم انسانی که بایستی پیشرو در این زمینه باشند گزافه نیست اگر بگوییم کلاً فاقد تولید و نوآوری هستند.در سایر علوم نیز بیشتر مقلد و مونتاژ کار و مصرف کننده زبان و اندیشه از پیش تولید شده هستیم.
بنده گان برده و برده گان بنده
شگرد اصلی این حاکمان نابغه ما، تغییر نوع برده داری است. آنها نیک میدانند که برده داری اقتصادی در ایران با اتمام دوران ارباب و رعیتی به پایان رسیده است. به همین دلیل در مدل جدید برده داری، فکر برده ها را به گرو گرفته اند. این حکام بی انصاف، به بهانه اخذ نمایندگی اصلی دین خدا از بارگاه حق تعالی، خود را اندیشه برتر و صاحب جان و مال مردم می دانند.
پشت دیوارهای تسخیر سفارت
اگر به تاریخ معاصر نگاه کنیم حمله به سفارتخانهها و مکانهای دیپلماتیک و حتی کشتن دیپلماتها کم نبوده است، در حمله به سفارت آمریکا در لیبی سفیر این کشور کشته شد، اخیراً نیز کنسولگری ایران در کربلا مورد حمله قرار گرفت. اما چرا هیچکدام از این وقایع چنین عواقب طولانی مدتی نداشته؟ چرا اشغال سفارت آمریکا در ایران به مورد خاص تبدیل شده و دو طرف هنوز نتوانستهاند با آن کنار بیایند؟
آیا ایران معادله هستهای را به هم میریزد؟
پیش از نهایی شدن برجام، احتمالا هیچ یک از دولت های طرف مذاکره این احتمال را نمی داد که دولت بعدی آمریکا از توافق خارج شود. به علاوه، بعید است نمایندگان هیچ کدام از دولت های مذاکره کننده پیش بینی می کرد که با خروج واشنگتن از توافق، سایرقدرت های جهانی تا این حد در اجرای تعهدات اقتصادی برجام دستبسته باشند.
در ضرورت مذاکره با آمریکا
در دنیای پسا جنگ سرد و در روابط بینالملل اصل بر مذاکره بین دولتهاست و دیپلماسی بدون مذاکره و تعامل بیمعنا است. براین اساس منع مذاکره دلیل محکم میخواهد، نه مذاکره. بر همین مبنا جمهوری اسلامی در عمر چهل ساله خود تقریبا با همهی کشورهای جهان به مذاکره پرداخته است.
دیکتاتوری چگونه سر بر میآورد
هر زمان که شرط اول اسطوره سازی یعنی (فریب خوردن) در یک جامعه ناآگاه آمادگی و پذیرش اجرا داشته باشد اشخاص نمادین کم کم تبدیل به کاریزما می گردند و در جامعه تجلی می یابند و بعنوان یک القاء بر حالت های روانی مردم تلقین می شوند و ظهور این فاشیستها در پس پرده دموکراسی از طریق فریب مسلط می شود.
دوگانگی نفوذ؛ از دیدگاه حاکمیت تا زیر پوست شهر
حالا دشمن کیست که بخواهد نفوذ سخت یا نرم داشته باشد؟ دسته اول دشمنانی هستند که از ترس تهدید به محوشدن ،مجبور به دفاع و نفوذ هستند. دسته دوم دشمنان ، محصول تفرقه در دین اشتراکی اسلام هستند و هرکس دیگری را به فرقه گرایی و کفر و ارتداد متهم میکند.
واکاوی امکان و امتناع کنش اصلاح طلبانه
هر گونه فعالیت و یا کنش اجتماعی و سیاسی که بتواند بین ابزارهای پیشبرد هدف واهداف سازگاری ایجاد نماید؛کنشی عقلانی است.اینکه هدف اصلاحات را در کشورحاکمیت عقل جمعی و حاکمیت قانون و پاسخگویی بدانیم بدیهی است که زمانی امورعقلانی هستند کسی نمی تواند خود را مخالف حاکمیت عقلانیت بداند وهم اینطور زمانی که وسایل رسیدن و نیل به مقاصد و اهداف نیز از عقلانیت برخوردار باشند.