چرا تشکیل دولت نظامی در ایران با وجود ولایت فقیه ناممکن است؟

اصلاح‌طلبان دولت‌محور که به‌لحاظ ایجابی حرفی برای گفتن ندارند و عملکرد منفی و ورشکستگی سیاسی دولت روحانی آن‌ها را در جامعه به‌شدت آسیب‌پذیر کرده، به حربهٔ قدیمی «هراس‌افکنی» روی آورده‌اند تا با بزرگ‌نمایی موضوع «رئیس‌جمهور نظامی» مردم را به پای صندوق‌های رأی در چارچوب سرمشقِ ترجیحِ بد به بدتر بکشانند.

محسن رضایی: «نیروهای حزب‌اللهی، به‌طور طبیعی باید حکومت در اختیارشان باشد.»

خاطرات هاشمی نشانه‌های فراوانی از اعتراض به دخالت سپاه در انتخابات مجلس این سال دارد. ۲۹ اردیبهشت ۱۳۷۵، غلامحسین کرباسچی، شهردار تهران، به هاشمی رفسنجانی خبر داد تعدادی از فرماندهان سپاه به فرمانده کل سپاه نامه‌ای «در اعتراض به دخالت سپاه در انتخابات نوشته‌اند که باعث بدبینی بخش قابل‌ توجهی از مردم نسبت به سپاه شده است.»

بحران اقتدار یا اقتدار بحران زا؟!

طبق این قرارداد، افراد جامعه همه حقوق خود را به رییس حکومت یا پادشاه اعطاء می کنند و از آن پس او براساس صلاحدید به تقسیم این حقوق در جامعه می پردازد. چون همه حقوق به این شخص واگذار شده است پس او تنها صاحب سلطه و اقتدار خواهد بود و سایرین باید از وی اطاعت نمایند. در مقابل او نیز باید نظم و امنیت را برقرار نماید.

حکایت “حفظ ادب اسلامی در سخن گفتن”

تصادفا همین پریروز، سخنان ۵ آذر ۱۳۷۶ آقای خامنه ای را مطالعه می کردم که در پاسخ به چند جمله انتقاد آیت الله منتظری از رهبر، لازم دیده بود در جمع بسیجیان، منتقد را “بیچاره”، “مفلوک”، “خائن”، “نادان”، “نفهم” و “حسود” خطاب کند.

وقتی نمی‌خواهیم و نمی‌خواهیم و نمی‌خواهیم بفهمیم!

تقسیم کردن مردم به خودی و غیر خودی! تغییر اولویت ها، تغییر ضرایب رسیدگی به امور مردم. اساسا حذف جامعه از امر سیاسی، حذف مردم از جریانِ تصمیم گیری ها، جریانی که با «شفافیت» مشکل دارد و عمده تصمیمات اش را پشت درهای بسته می گیرد.

چه کسی انقلاب کرد؟

با گذشت زمان و نزدیک‌تر شدن به موعد پیروزی انقلاب، می‌توان یک سیر متوازن از تغییر در لحن، ادبیات، کلیدواژه‌ها و در نتیجه مخاطبان آیت‌الله خمینی را هم مشاهده کرد. در واقع، کلیدواژه‌هایی همچون «انقلاب»، «قیام» یا «اعتصاب» به مرور در کلام ایشان اوج گرفته است و به همین اندازه نیز گفتمان معطوف به طبقه متوسط، با نزدیک‌تر شدن به انقلاب، جای خود را به یک گفتمان توده‌گرا داده است.

پیش‌‌بینی انتخابات ۱۴۰۰

چرا از دوم خرداد به این سو، انتخابات میل به پیش‌بینی‌ناپذیری کرده است. آیا ساخت قدرت دگرگون شده است یا شهروندان متحول شده‌اند؟ به‌نظر می‌رسد در این ادوار نیز همچون گذشته میل به اطلاق قدرت وجود داشته است اما از دوم خرداد ۱۳۷۶ به این سو شهروندان به سوژه‌های مهمی بدل شدند؛ زیرا تا پیش از آن مردم به‌عنوان ربات‌های رأی‌دهنده به‌رسمیت شناخته می‌شدند اما از آن سال به بعد به‌عنوان سوژه‌های مستقل به سیاست و عرصه عمومی ورود کردند.

انتخابات و گفتمان مطالبه محور

خواسته و مطالبات انباشته شده ی اقشار مختلف مردم و برنامه های قابل حصول و تضمین شده برای رسیدن به آن ها است که اصالت پیدا می کند، نه شعارها و تبلیغات این جناح و آن جناح. بدیهی است چنانچه برنامه ی واقعی و مشخصی به منظور برآورده شدن مطالبات ملت ارائه نشود، مردم نیز به این یا آن ادعا رای نخواهند داد.

عماد الدین باقی و تحمل دردی دیگر

عماد باقی سالها بر دوش رنج های عذاب آور خود ایستاد و دست ذلت و درماندگی به سوی کسی نگشود و در روزهایی که محکومان بی گناه احساس شکست و بی پناهی می کردند و به ناچار چشم به دنیای تاریک باز می کردند ؛ او دلیرانه پنجره روشنایی به روی آنها می‌گشود و در حد توان خود و با پرداخت هزینه های سنگین در قلبِ از یاد رفتگان چراغ امید روشن می کرد

«بانی» بهتر از «داری» نیست؟

پسوند «داری» در همه این کلمات به معنای عمل نگاهبانی، حفاظت، صیانت و مراقبت کردن است. صندوق‌دار، مالک و دارنده صندوق نیست، بلکه برای نگاهبانی و صیانت از صندوق بر آن گمارده می‌شود. شهردار، بچه‌دار، جنگل‌دار، بانک‌دار و در صدر همه آن‌ها مملکت‌دار، برای نگاهبانی و صیانت از آن‌چه «می‌دارد» گمارده می‌شود.

دولت و معتمدین مردم

در نظام های جدید، شهروندان دارای حقوق برابر شهروندی: حقوق مدنی(آزادی های فردی: شخصی، بیان، اندیشه و عقیده، مالکیت، برخورداری از عدالت و…)؛ حقوق سیاسی(حق مشارکت در اعمال قدرت سیاسی با حق رای برابر همه افراد بالغ)؛ حقوق اجتماعی (برخورداری از رفاه، امنیت، آموزش، بهداشت، خدمات و…)، هستند.

جهان و ایران در تازه‌ترین گزارش صندوق بین‌المللی پول

طبعاً همه کشورهای جهان در سال جاری و سال آینده از نرخ رشد بالایی برخوردار نخواهند بود. هند با یک جهش ۱۱.۵ درصدی در سال ۲۰۲۱، بعد از سقوط هشت درصدی تولید ناخالص داخلی آن در سال ۲۰۲۰، یکی از بالاترین نرخ رشدهای جهان را تجربه خواهد کرد. شمار دیگری از قدرت‌های آسیایی نیز در وضعیت بسیار مناسبی خواهند بود، از جمله چین که، به ارزیابی صندوق، در سال جاری به نرخ رشد بالای هشت درصد دست خواهد یافت.

کارخانه فقیرسازی و دستگاه ریا

جمهوری اسلامی موشک دارد اما شعور ندارد. حتی شعور ندارد که فهم کند آنچه که در کمک مهم است در نخستین قدم، حفظ کرامت انسانی است. قربانی، ابزار نمایش نیست. دوم اینکه تصویر این کودک، افشاگر حکمرانی نامطلوب است که می خواهد نقصهایش را با نمایش پوشش دهد که بدتر هم میکند. واقعا چقدر مخاطب باید بی شعور باشد ریای این عکس را فهم نکند؟

استاد جغرافیا و “گاوروش میانسالی” که همنشین داستایوسکی شد!

سیروس سهامی که بر خلاف شریعتی مشهد را ترک نکرد، امروز-۸ بهمن ۱۳۹۹- چهل و سه سال پس از او زندگی را وانهاد. او انقلاب را دید؛ ریاست دانشگاه فردوسی مشهد را تجربه کرد، مشمول قانونِ جهانشمولِ«پس از انقلاب»ها شد؛ محکوم گشت و مغضوب و سال ها-همچون دوست خود-تحت «درمان طبیبان معالج» و دست آخر نجاتی که ادبیات برایش به دنبال آورد: پرواز باشد یا گریزگاه؛ در«سکوت خانه باشد یا خلوت خیالاتی دردناک»…

چه چیز تغییر کرد؟

آرمان امیری وقتی ایالات متحده تصمیم قطعی برای حمله به طالبان گرفت، مقامات ایرانی (هرچند بدون اعلام عمومی) همه گونه همکاری با آمریکایی‌ها انجام دادند. این مساله اگر در زمان خودش مخفی ماند، در طول این سال‌ها بارها به صورت مستقیم و غیرمستقیم مورد اشاره قرار گرفته است. تصمیم درستی هم بود. طالبان خطری جدی […]

چه نیازی است به روشنفکری مذهبی؟ وظیفه عمل و ضرورت اندیشه ورزی!

«روشنفکری مذهبی » اگرچه عمر کوتاهی دارد، اگرچه در مرحله کشف و تحقیق است و تصفیه فرهنگ و تصحیح ، اما همزمان می خواهد با تکیه بر دین «رسالت روشنفکری » و نقش اجتماعی خود را نیز بازی کند و آن عبور دادن جامعه است از قرون وسطای فرهنگی به زمانه ای دیگر؛ زمانه ای که تقلید و تکرار نباشد.

سمّ مهلک

تقابل سیاسی دو جریان و علاقه نظام در بی‌خاصیت کردن نهادهای انتخابی فرصتی طلایی برای سهم خواهی بیشتر سپاهیان از هرم قدرت نظام ایجاد کرد. دامنه اقتدار آنان به موازات رودَررویى با مردم معترض و سرکوب نهادهای مدنی افزایش یافت به نحوى که این روزها این نهاد نظامى نه تنها بر امور سیاسى و اجرائی، بلکه در امور تقنینى ‌و‌ قضایى، اقتصادى و فرهنگى، ورزشى، دانشگاهى و حوزوى هم تسلّط ویژه‌ای دارد.

ایده‌هایی برای جبهه دموکراسی‌خواهی

به دنبال پیروزی محمود احمدی‌نژاد در انتخابات سال ۸۴، زمزمه‌هایی مبنی بر تشکیل «جبهه دموکراسی‌خواهی» به گوش رسید، اما شتابزدگی برخی نیروهای اصلاح‌طلبان برای ورود هرچه سریع‌تر به ساختار قدرت آن حرکت را ابتر باقی گذاشت. شاید اگر همان جریان کوچک با همان پشتوانه آرای ۴-۵ میلیونی در این سال‌ها بر سر اصول دموکراسی‌خواهی وفادار باقی مانده بودند، امروز یک جریان آلترناتیو قدرتمند و منسجم در کشور داشتیم؛ اما حالا هم می‌توان از اشتباهات گذشته درس گرفت.

دوران تاریک دیگری در حال شکل گیری است/ تفسیرهای شورای نگهبان به تدریج ماهیت جمهوریت را در نظام سیاسی ایران تغییر داد

تضعیف جمهوریت نظام از زمانی آغاز شد که تفسیری از «حکومت ولایی» در میان مسئولان کشور حاکم گردید که در تقابل با «نظام جمهوری» قرار می گرفت. در این تفسیر حکومت وکیل مردم نبود بلکه قیم آنها محسوب می‌شد. در این تفسیر قدرت حکومت مقید به قانون نبود و حکومت می توانست مافوق قانون عمل کند.

سوریه هم برجام می‌خواهد

آمریکا و روسیه به‌تنهایی نمی‌توانند مشکل سوریه را حل کنند. این دو باید با ایران، عربستان، ‌ترکیه و تا حدودی مصر و صد البته با دولت اسد و موافقانش به توافق برسند، در غیر این صورت موفق نخواهند شد. به نظر من هنوز هم هیچ کشوری در منطقه به اندازه ایران نمی‌تواند در حل بحران سوریه نقش ایفا کند؛ اما این نقش مستلزم تغییر روش و راهبرد در جمهوری اسلامی، در سوریه و البته در یمن، بحرین و … است.