یک خبر تکراری: روسیه باز هم افتتاح نیروگاه اتمی بوشهر را به تعویق انداخت

چکیده :ایران تاکنون سه برابر آنچه قرار اولیه بود، در نیروگاه اتمی بوشهر هزینه کرده است. اما نیروگاهی که باید شش سال قبل افتتاح می شد، هنوز هم به مانند دو سه سال اخیر در مراحل نهایی کار است و خبری از افتتاح آن نیست. حالا روس ها بار دیگر وعده آخر خود را به تعویق انداخته اند و قرار دی ماه امسال را به فروردین 92 موکول کرده اند تا از اینهمه شعار حق مسلم و وعده انرژی هسته ای، ذره ای فایده عملی به ملت ایران نرسد....

کلمه – گروه اقتصادی: روس ها باز هم خلف وعده کردند. نیروگاهی که باید شش سال قبل افتتاح می شد، هنوز هم از دانشمندان یا به بیان بهتر بازیگران اتمی روسی پایان کار نگرفته و اینهمه شعار حق مسلم و وعده انرژی هسته ای، ذره ای فایده عملی به حال ملت نداشته است؛ آن هم در حالی که تاکنون ایران سه برابر آنچه قرار اولیه بود، در این پروژه هزینه کرده است.

نیروگاه اتمی بوشهر که صلح آمیزترین نماد تلاش ایران برای دستیابی به انرژی هسته ای است و متحد شمالی دولت فعلی از سال ها قبل در حال ساخت آن است، با سیاست های حاکمیت فعلی هنوز به نقطه بهره برداری نرسیده؛ آن هم در حالی که مردم ایران مدت هاست در حال پرداخت هزینه ی این سیاست ها و تاوان ندانم کاری ها و اعتمادزدایی های سردمداران کنونی هستند.

مردم تاوان سیاست های هسته ای را می پردازند، در حالی هنوز کمترین بهره ای از فواید مورد ادعای آن نبرده لاند.

به گزارش کلمه، ظاهرا کلکسیون وعده های دولت روسیه برای تحویل نیروگاه بوشهر به ایران در دولت احمدی نژاد تمامی ندارد و بار دیگر با خلف وعده، تاریخی جدید از سوی روسها برای نهایی شدن این طرح اعلام شده است.

روسیه که آخرین بار وعده کرده بود نیروگاه بوشهر را اواسط دی ماه امسال به ایران تحویل خواهد داد، با تعویق آن زمان نهایی شدن آن را سه ماه به تاخیر انداخت. فروردین 92 تاریخ جدید اعلام شده از سوی روسهاست.

به گزارش ريا نووستی، ولاديمير پاولوف، معاون رئيس اداره ساخت نيروگاه اتمی در ايران و ترکيه در وعده جدید خود اعلام کرده است: “واحد اول نيروگاه اتمی بوشهر در اواخر ماه مارس سال ۲۰۱۳ ميلادی (فروردين ۱۳۹۲) به ايران تحويل داده می‌شود.”

شرکت روسی اتم استروی اکسپورت، پیمانکار احداث نیروگاه اتمی بوشهر که  گفته بود اين نيروگاه در اواخر ماه دسامبر به ايران تحويل داده می‌شود، حالا اعلام کرده از آنجا که نيروگاه اتمی بوشهر در ساختمان‌های احداث‌شده توسط شرکت آلمانی و با استفاده از تجهيزات روسيه ساخته می‌شود، ما مجبور شده‌ايم آزمايش‌ها و بازرسی‌های بيشتری در اين نيروگاه انجام دهيم.”

سابقه برنامه ساخت نیروگاه بوشهر به سال ۱۹۷۵ بر می گردد که پس از توقف فعالیت آن از اوایل دهه ۱۹۹۰ از سرگرفته شد که طی آن جمهوری اسلامی بار دیگر در صدد احیای طرح نیروگاه اتمی بوشهر برآمد و در سال ۱۹۹۲، تفاهم نامه اولیه و در سال ۱۹۹۵، قرارداد نهایی ساخت نیروگاه با طرف روسی امضا شد.

با این همه تاخیر و وعده های مختلف حکومت در نهایی شدن این طرح، محمودرضا سجادی سفیر ایران در روسیه، با بیان اینکه نیروگاه اتمی بوشهر در حال انجام تست‌های نهایی است، این اطمینان را داده که طبق وعده روس‌ها پایان سال جاری میلادی مدیریت این پروژه به کارشناسان ایرانی سپرده خواهد شد. زمانی که حالا باز هم برای ایران غیرممکن شده است.

تعلل ایران در راه اندازی این پروژه مهم که ساخت آن از 35 سال قبل آغاز شده سالهاست با صرف هزینه ها و باج های فراوان به روس ها همراه است. این در  حالی است که برخی گزارش ها تخصص روس‌ها در زمینه راه‌اندازی این نیروگاه و واقع شدن آن در منطقه‌ای که مملو از ارتعاشات زمینی است نیز به چالش کشیده شده است.

الهه کولایی که پیش از این این تاخیرها را پیش بینی کرده بود، به سایت دیپلماسی ایرانی گفته بود: پروژه نیروگاه بوشهر برای روسیه فضا و فرصت مناسبى براى پیگیرى اهداف این کشور در سطح منطقه‌اى و حتى فرامنطقه‌اى به شمار مى‌آید که در مذاکرات این کشور با امریکا همواره از جایگاه ویژه‌اى برخوردار بوده است. لذا خلف وعده‌هاى بى پایان روسیه باز هم قابل تصور و پیش بینى است. او گفته بود: با در نظر گرفتن انتخاب‌ها و امکانات موجود مى‌توان تصور کرد که تداوم بهره مندى‌هاى روس‌ها باز هم ادامه پیدا کند.

نگاه صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی به این تاخیر های روس ها این است که “باید روسیه راه اندازی نیروگاه را کش دهد. چرا که با این کش دادن هم از ما هزینه بیشتری طلب می‌کنند و هم از آمریکایی‌ها امتیاز می‌گیرند.”

در همین زمینه برخی خبرگزاری های خارجی مدعی شده اند: مهندسان رده دوم روسی در پروژه راکتور بوشهر فعالیت داشته‌اند که می‌تواند ریسک‌های امنیتی را در این نیرو‌گاه که پس از ۳۵ سال راه‌اندازی شده، افزایش دهد. همچنین این نیرو‌گاه در مقابل زمین‌لرزه‌های شدید مقاوم نخواهد بود و آموزش‌های لازم به منظور مقابله با شرایط بحران نیز ارائه نشده است.

از سوی دیگر گفته می‌شود که در این راکتور از تجهیزات ناقص آلمانی استفاده شده است که باز هم ریسک خطر را افزایش می‌دهد. علاوه بر این مهندسان روسی از زمان فروپاشی جماهیر شوروی سابق تا کنون تجربه ساخت راکتور هسته‌ای نداشته‌اند و مرکز مطالعات امنیتی و انرژی روسیه در گزارش خود به کمبود متخصصان ماهر در این زمینه اشاره کرده است.

اما سرگئی نوویکوف از شرکت روس اتم که اجداث پروژه بوشهر را بر عهده داشته، این ادعا‌ها را رد می‌کند. وی می‌گوید که نیرو‌گاه هسته‌ای بوشهر ریز نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی احداث شده و ریسک بروز سانحه در آن یک به میلیون است. از سوی دیگر نوویکف مدعی شده است که راکتور هسته‌ای بوشهر از بسیاری از راکتور‌ها در آمریکا و انگلیس و ژاپن ایمن‌تر است. گفتنی است روسیه اخیرا آمریکا و اسرائیل را به ارسال ویروس‌های رایانه‌ای نظیر استاکس نت به ایران متهم کرده و اعلام کرده بود که این ویروس‌ها در ایجاد اختلال در روند فعالیت‌های هسته‌ای نقش داشته‌اند.

در این خصوص حتی  اعراب نیز هر از گاهی موضع محافظه کارانه خود را کنار گذاشته و در این زمینه ابراز نگرانی می‌کنند. چنانچه سامی الجعفری رئیس مرکز مطالعات استراتژیک کویت که از مشاوران دولتی محسوب می‌شود نیز تاکید کرده است که یک سانحه در راکتور هسته‌ای ایران می‌تواند به فاجعه‌ای برای جهان تبدیل شده و آلودگی‌های ناشی از آن به سراسر منطقه سرایت خواهد کرد. الجعفری همچنین مدعی شده  که ایران بازی رولت روسی را نه تنها با همسایگان عربش، بلکه با جهان دنبال می‌کند.

تاخیرهای مکرر در تحویل نیروگاه بوشهر حتی صدای مسوولان حکومتی را بلند کرده  و حتی برخی آنها را از در اختیار گرفتن این طرح ناامید ساخته است که حالا باید دید تاخیر اعلام شده جدید را با چه توجیهی دنبال خواهند کرد. ناصر سودانی نماینده مجلس در واکنش به ادعای مقامات روسی مبنی بر واگذاری نیروگاه بوشهر در دی‌ماه سال جاری، به خانه ملت گفته بود که نباید به وعده روس ها دل بست و باید برنامه‌ریزی‌های خودمان را باید طبق توانمندی‌هایی که داریم، پیش ببریم.

تابستان 89 که طبق اعلام مقامات جمهوری اسلامی نیروگاه اتمی ۱۰۰۰ مگاواتی بوشهر ساخت روسیه، در اوایل ۲۰۱۱ میلادی، تولید انرژی را آغاز می کند و محقق نشد، کاتوزیان رییس کمیسیون انرژی مجلس هشتم در آن مقطع گفته بود: روس‌ها در پروژه بوشهر یک و نیم برابر بیشتر پول گرفته‌اند و بدقولی آنان همچنان ادامه دارد که باید دید این اعداد و ارقام بعد از گذشت چند سال به چه مرزی رسیده است.

سایت خانه ملت به نقل از وی نوشته بود: ایران در پروژه نیروگاه بوشهر یک و نیم برابر بیشتر از آنچه باید هزینه می‌کرد، خرج کرده است، اما هنوز از راه اندازی نیروگاه و تولید برق آن خبری نیست.

در همین زمینه حتی طرح تحقیق و تفحص مجلس از سازمان انرژی اتمی به عنوان بخش متولی مطرح شد اما برخی نمایندگان از جمله کوثری  بر این اعتقاد بودند که نباید به روس ها بدبین بود.

حالا مشخص نیست جشنی که مقامات دولت احمدی نژاد بارها وعده آن را داده اند، به عمر این دولت قد می دهد یا روسیه هم چنان با باج خواهی راه خود را با تاخیرها دنبال خواهد کرد. به هر روی بد نیست مسوولان رقم مشخص و شفافی از هزینه ای که با دیرکرد این طرح به روس ها پرداخت کرده و به اضافه میزان نفع آن پس از اینهمه هزینه را به مردم ایران گزارش کنند.