از هدفمندی شبانه یارانه‌ها تا بیکاری کارگران و کوچک شدن سفره‌ها

چکیده :از این شکل اجرایی کردن هدفمند کردن یارانه ها، عده ای ذوق زده شده اند که هیچ جای دنیا بدین شکل آن را اجرا نکرده است، آری، همه دولت ها کمی هم به فکر مردم و فشار بر اقشار آسیب پذیر هستند و همه چیز را شبانه اعلام نمی کنند. اگر شب خوابیده اید و حالا بیدار شده اید و می بینید حتی پول کافی برای رفتن به محل کار خودتان ندارید، تعجب نکنید....

کلمه – گروه اجتماعی: شب می خوابید، صبح قیمتها تغییر کرده است. از نان و پنیر که خرید روزانه برای صرف صبحانه است، تا قیمت خانه. درست به مانند سهمیه بندی بنزین که شبانه موجب شوکه شدن مردم و به آتش کشیده شدن چندین جایگاه پمپ بنزین و شکاندن شیشه عابربانک ها شد، یا افزایش مالیات بر ارزش افزوده که نزدیک به یک ماه بازار تهران را تعطیل و بازاریان را شوکه کرد. دیروز نیز مردم از هدفمند کردن یارانه ها و از خبری که احمدی نژاد در لا به لای یک حضور تلویزیونی بیان کرد، غافلگیر و بهت زده بودند. به طوری که دیروز در سوپرمارکت، املاک مسکن، قصابی، کبابی تا اتوبوس، مترو و تاکسی، همه جا سخن از حذف یارانه ها بود. همه افرادی که به سخنان احمدی نژاد در شب گذشته از صدا و سیما گوش نداده بودند، با اینکه می دانستند یکی از همین روزها یارانه ای در کار نخواهد بود اما خبر شوکه شان کرده بود. چرا که این خبر به نوعی با زندگی شان مرتبط بود.

کاش حداقل بتوان نان خورد

دیشب احمدی نژاد گفت که چهار هزار تومان از یارانه های نقدی، بابت نان مردم است. حالا صبح شده است، نانوا می گوید: “اصلا از همین امروز نرخ نان باید تغییر می کرد اما لابد به خاطر اینکه انصاف دارد، این کار را با تاخیر انجام می دهد!” ظریفی در پاسخ نانوا گفت: “با غم نان چه کنیم، روزی می گفتیم گوشت و مرغ را سالیانه می خوریم. آخر نمی توان که نان را سالیانه خورد. چرا با مردم این گونه می کنند؟”

افزایش قیمت نان باعث می شود تا دیگر مردم نیز با افزایش قیمت کالا یا خدمات تولیدی خود، افزایش قیمت نان در اقتصاد خانواده خود را جبران کنند. در این میان این قشر حقوق بگیر هستند که زیر چرخهای این طرح خرد می شوند. چرا که با افزایش قیمت کالاها، حقوق آنها زیاد نخواهد شد. نتیجه امر، کاهش قدرت خرید آنها است.

یک گونی پول برای خرید یک کالا

رو به روی نانوایی، بنگاه معاملات املاک قرار دارد. در همین اثنا، صدای زد و خورد و شکستن شیشه به گوش می رسد. یکی فریاد می زند: “نمی فروشم، خانه ام را نمی فروشم. آواره می شوم. نمی دانستم به این زودی یارانه ها هدفمند می شود.” چند نفری از میانه صف برای جدا کردن دو نفر به آن سوی خیابان می روند. معامله به هم خورده. فروشنده می گوید: “دولت هر وقت که اراده کند، می تواند حساب شما را خالی کند و همین مقدار را هم که به شما صدقه داده، از حسابتان برداشت کند و عملاً نبض حیات و ممات شما را در اختیار بگیرد. ضرر و زیان می دهم و نمی فروشم. خانه ام را اجاره می دهم تا بتوانم با یک گونی پول به در مغازه بروم، نان بخرم.”

کمی که خلوت می شود، هرچند که فروشنده حق بر هم زدن معامله را بعد از نوشتن مبایعه نامه ندارد، اما مردم حق را به او می دهند و در صف نانوایی جا به جا می شوند.

اما کمی که تامل می کنند، می بینند این شهروند درست می گوید. هر چیزی امکان دارد. اگر فردا صبح بیدار شدید و برای خرید چند عدد نان مجبور شدید یک گونی پول با خودتان به نانوایی ببرید و یا دیدید که روی اسکناسهایتان تعداد صفرها از اسکناس بیرون زده است، زیاد تعجب نکنید. حذف یارانه ها به کاهش ارزش پول باز می گردد. بعضی پیشنهاد می کنند که اگر پولی دارید، آن را تبدیل به کالا کنید؛ از طلا و ارز گرفته تا کالاهای کم ارزش تر. زیرا با قدرت خرید کنونی این پول کالای بیشتری می توانید خریداری کنید تا در آینده. اما این پیشنهاد هم مدبرانه نیست، زیرا آنچه مسلم است، اینکه بازار ناامن است و حتی خریدهای این چنینی هم نمی تواند دردی را دوا کند. زیرا با توجه به افزایش قیمت تولیدات داخلی و پایین بودن قیمت کالاهای مشابه خارجی، حتی در صورت بستن گمرکات و مرزها، تمایل برای استفاده از کالاهای خارجی افزایش یافته و در نتیجه قاچاق کالا میان مرزنشینان تشویق می شود و این خود کمر اقتصاد را می شکند.

آرامشی زیر خاکستر

البته نباید از تاثیرات حذف یارانه سوخت غافل شد. هرچند که گفته می شود بخشی از فعالان حمل و نقل و اتوبوس های بین شهری دست به اعتصاب زده اند، اما این قانون نیز با زور و تهدید اجرا می شود. گواه این موضوع، حضور نیروهای امنیتی در میادین بزرگ تهران در روز گذشته است. از همان ساعتی که احمدی نژاد اعلام کرد یارانه ها حذف شده است، افراد لباس شخصی با لباس های مشکی رنگ و سربازها در میادین حضور پررنگی پیدا کردند. پیش از این نیز تمهیداتی برای هدفمند کردن یارانه ها چیده شده بود و بارها رییس پلیس تهران و وزیر اطلاعات و رییس قوه قضاییه از فتنه گران اقتصادی و برخورد با آنها خبر داده بودند.

اما این بار نیز با برخورد سخت افزاری و بگیر و ببندهای ناشیانه به جای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به موقع، سعی در خاموشی مردم از یک شوک ناگهانی داشتند و آتش خشم مردم ناراضی را با صف آرایی نیروهای امنیتی پاسخ دادند. مردمی که به درستی فکر می کنند واقعی شدن قیمتها، چیزی را در اقتصاد ما عوض نمی کند. دولت همچنان رانتیر خواهد ماند و تنها قدرتش در زندگی من و شما افزایش خواهد یافت.

خرد شدن طبقه متوسط

به علاوه، با حذف یارانه ها، شاید تنها طبقه متوسط یعنی تحصیلکردگان، دانشجویان، خرده بازاری ها و اقشاری از این دست که به اقتضای شغل و فعالیت خود با مهمترین اقلام مصرفی در کشور سر و کار دارند، تعدادشان کم یا طبقه اجتماعی شان حذف شود؛ مثلا دانشجویان که هر روزه ناگزیر به استفاده از حمل و نقل عمومی برای رفتن به دانشگاه هستند.

ثابت ماندن حقوق و چندین برابر شدن قیمت ها

یا یک مغازه‌ی فروش رایانه، نمی تواند برق مصرف نکند. کار با کار رفتگر فرق می کند که کارش شاید نیازی به برق نداشته باشد. کارمندان نیز هر روز با اتومبیل خود سر کار می روند تا به موقع سر کار خود حاضر شوند و مجبورند از انرژی استفاده کنند. حال تصور کنید با واقعی شدن قیمتها و رکود حاکم بر بازار، در کنار ثابت ماندن حقوق کارگران و کارمندان، چه اتفاقی می افتد؟

بیکاری اقشار مختلف مردم و کوچک شدن سفره ها

تصور کنید چه بلایی بر سر راننده تاکسی که حتی پول ندارد سوخت خود را تامین کند، می آید؟ تجسم کنید بازنشسته ای را که برای تامین معاشش با آبرو در آژانس کار می کرد. حالا با چندین برابر شدن قیمت بنزین و گاز چه باید بکند؟ حالا چگونه آبرویش را جلوی دامادها و عروسهایش حفظ کند؟ از سوی دیگر با واقعی شدن مواد اولیه و انرژی های مصرفی در کارخانه ها، قیمت کالاهای تولیدی از متوسط جهانی آن بیشتر می شود و مردم به خرید کالاهای خارجی با قیمت مناسب تر روی می آورند. پایین بودن قیمت کالاهای خارجی به رغم آزاد بودن قیمتها در این کشورها، نشان از تکنولوژی بالاتر و تولید با هزینه کمتر در این کشورها دارد. نتیجه آنکه کارخانه های داخلی با محصولات باقی مانده در انبارها مواجه و ورشکست می شوند. ورشکستگی کارخانه ها هم نتیجه ای جز بیکاری عده ای کارگر ندارد. تورم در کنار بیکاری، تنها نتیجه اش فقر و کوچک شدن سفره های مردم است.

اما حالا از این شکل اجرایی کردن هدفمند کردن یارانه ها، عده ای ذوق زده شده اند که هیچ جای دنیا بدین شکل آن را اجرا نکرده است، آری، همه دولت ها کمی هم به فکر مردم و فشار بر اقشار آسیب پذیر هستند و همه چیز را شبانه اعلام نمی کنند. اگر شب خوابیده اید و حالا بیدار شده اید و می بینید حتی پول کافی برای رفتن به محل کار خودتان ندارید، تعجب نکنید. اینجا ایران است و رئیس دولتش کسی نیست جز احمدی نژاد.