اگر نهضت مشروطه ادامه پیدا می‌کرد یا دکترمصدق موفق می‌شد، انقلاب اسلامی رخ نمی‌داد

چکیده :بزرگترین تحول در ایران تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نهضت مشروطه بود و با این‌که نتوانست قدرت و حکومت را پاسخگو کند، تاثیر بسزایی در تمام عرصه‌های حیات اجتماعی ایرانیان برجاگذاشت، اگرچه به استقلال و آزادی...

سید مصطفی تاجزاده

نسل انقلاب به دموکراسی و آزادی حساسیتی را که بعد از فروپاشی شوروی و اتمام جنگ پیدا کرد، نداشت، در عین حال نسبت به رقبا و همتایان خود کارنامه بهتری داشت.

زمینه و شرایطی که صلح برای دموکراسی و آزادی ایجاد می‌کند، انکارناشدنی است. ما نیز با ورود به مرحله پساجنگ در سال ۶۸ بر حقوق شهروندی تاکید کردیم و از این منظر در درون جمهوری اسلامی پیشتاز بودیم.

محدودیت‌های فراوانی که امروز در دستور کار دولت پنهان قرار دارد و تلاش حزب پادگانی برای بستن همه مجاری تنفسی اصلاح‌طلبان و دیگر منتقدان اگرچه به ضرر کشور است، اما به زیان اصلاح‌طلبان تمام نمی‌شود، زیرا آنان را به مردم نزدیکتر می‌کند.

نهضت ملی شدن صنعت نفت با کودتا علیه دولت قانونی و ملی مصدق شکست خورد و قرارداد نفتی کنسرسیوم بخش قابل توجهی از تلاش‌های دکتر مصدق را برای کسب منافع ملت به‌باد داد. اما چه کسی می‌تواند انکار کند که ایران قبل و بعد از مصدق دو ایران بود؟

اگر نهضت مشروطه ادامه پیدا می‌کرد یا دکترمصدق موفق می‌شد، انقلاب اسلامی رخ نمی‌داد و زودتر از کره‌جنوبی و ترکیه ومالزی شاهد توسعه اقتصادی می‌بودیم و ایران الگوی منطقه می‌شد.

بزرگترین تحول در ایران تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نهضت مشروطه بود و با این‌که نتوانست قدرت و حکومت را پاسخگو کند، تاثیر بسزایی در تمام عرصه‌های حیات اجتماعی ایرانیان برجاگذاشت، اگرچه به استقلال و آزادی نرسیدیم.

امروز ترامپ باعث شرمندگی اغلب روشنفکران و نخبگان آمریکایی است اما ریاست جمهوری او به‌معنای آن نیست که انقلاب استقلال ایالت متحده و تلاش پدران بنیانگذار قانون اساسی، دموکراسی و آزادی در آمریکا شکست خورده است.

باید دستاوردها را در کنار مشکلات دید و از یاد نبرد که با هر نهضت اجتماعی، جامعه یک دوره آموزش سیاست‌ورزی می‌بیند و مردم خاطرات و تجریبات غنی سیاسی و اجتماعی و فرهنگی از خود به‌یادگار می‌گذارند.

ما یک معیار روشن داریم و اینکه آیا شرکت در انتخابات و احیانا پیروزی در آن، می‌تواند تفاوت معناداری در عرصه سیاست و اقتصاد کشور ایجاد کند یا خیر؟ اگر پاسخ مثبت باشد صرف نظر از اینکه چند درصد مردم رای می‌دهند، شرکت فعال در انتخابات توجیه دارد. در غیر این صورت نامزد معرفی‌نکردن کمتر زیان دارد.

در نامزد معرفی‌نکردن همچنین باید به یک موضوع مهم توجه کرد و آن خواست جامعه است. اگر میل یا تشخیص اکثریت مردم آن باشد که به‌رغم معرفی نامزد و پیروزی در انتخابات، تغییر مهمی در عرصه حکومت رخ نمی دهد، با وجود این خواهان حضور اصلاح‌طلبان در دولت و مجلس باشند، شرکت فعال در انتخابات و معرفی نامزد اولویت می‌یابد.