ضرورت‌ها و انتظارات دانشگاه

چکیده :دانشگاه نبايد دچار فضاي امنيتي شود بلكه محيطي براي طرح پرسش‌هاي دانشجويان باشد. دانشگاه فقط عرصه سياسي نيست بلكه عرصه ديگر مسائل دانشجويي ازجمله صنفي و فرهنگي است. نبايد نگاه امنيتي به تشكل‌هاي دانشگاهي داشت....

غلامرضا ظریفیان

رییس‌جمهور در مراسم بازگشایی دانشگاه‌ها به نکته‌های مهمی در فهم مقتضیات دانشگاه‌ها و ضروریات آن پرداخت. هرچند یکی از نکات مهم سخنان وی بررسی تاریخی نهاد علم در ایران بود و با تکیه به جایگاه دانشگاه تهران و نقش نمادین آن در معرفی آموزش عالی کشور، اما به این مناسبت به نکات مهمی در مورد مقتضیات فهم دانشگاه اشاره شد. از جمله نکاتی که بر آن تاکید شد:

۱-‌ فهم سازوکارهای درون دانشگاهی: در واقع وظیفه اصلی نهاد علم پرسشگری است و طبیعتا در ایجاد آن باید به ابعاد مختلف یک پدیده پرداخته شود. پرسش در ابعاد گوناگون یک موضوع علمی اهمیت می‌یابد. توجه به تنوع و تکثر و فهم علمی در دانشگاه و به رسمیت شناختن آن و پرهیز از کج فهمی از نقد علمی از محتویات سخن وی بود.

۲-‌ درک صحیح مباحثات علمی: اینکه این مباحثات نباید منجر به بد اخلاقی و بد رفتاری با اساتید شود. اظهار تاسف جدی وی از اینکه به دلیل بدفهمی‌های امروز از حضور برخی اساتید صاحب نظر محرومیم. کار ویژه دانشگاه بحث علمی و طرح مباحث مهم است و استاد عضو هیات علمی باید احساس امنیت لازم را از این مباحثات داشته باشد.

۳-‌ نکته دیگری که آن را از ویژگی‌ها و کارنامه یک ساله دولت می‌داند اینکه دانشگاه نباید دچار فضای امنیتی شود بلکه محیطی برای طرح پرسش‌های دانشجویان باشد. دانشگاه فقط عرصه سیاسی نیست بلکه عرصه دیگر مسائل دانشجویی ازجمله صنفی و فرهنگی است. نباید نگاه امنیتی به تشکل‌های دانشگاهی داشت.

۴-‌ اصالت برائت. اصل را بر نیکی‌ها و خوبی‌ها باید قرار داد. متاسفانه برخی نکته‌بینی‌های غیراخلاقی موجب می‌شود جامعه دانشگاهی ایران از مدیران علمی و توانمند محروم شوند. وی پاسخ‌های منطقی به افرادی که نکته‌بین هستند دادند.

۵-‌ مساله دیگری که وی به‌شدت ابراز تاسف کردند بحث وزرایی بود که در این یک ساله اخیر چه به شکل سرپرست و چه وزیر سکاندار این وزارت بودند و با وجود صلاحیت‌های اخلاقی و علمی و اینکه دید جامعه دانشگاهی نسبت به آنها مثبت بود و پذیرش حداکثری نیز داشتند اما به دلایلی از ادامه راه وزارت محروم شدند. وی به ویژه تاکید ویژه‌یی در مورد شخص فرجی دانا داشته و تاسف خوردند که به هر دلیلی از مدیریت وی در عرصه مدیریت نهاد علم محروم شدیم.

در مجموع سخنان حسن روحانی با اینکه دارای ابعاد پراکنده‌یی بود ولی به نکته‌یی کلیدی تاکید کرد.

علاوه بر این نکاتی که اشاره شد وی انتظاراتی هم داشت که البته بر حق است. اگر آن ضروریات فراهم شود دانشگاه به وظیفه ذاتی خود یعنی تولید علم، رصد آینده و مسائل مبتلابه جامعه عمل خواهد کرد. دانشگاه تاکنون بر بخشی از این مقتضیات پرداخته و قدم‌های بلندی برداشته است. رشد توسعه کمی و کیفی منجر شده بسیاری از نیازها برطرف شود اما جامعه امروز ما با مشکلات روبه‌رو است که در سخنان ریاست‌جمهوری قرار داشته و وی از دانشگاه برای رفع آن طلب کمک کرد. چالش‌های زیست‌محیطی، انرژی، هوای آلوده فضای بهداشتی جامعه، مساله مهم خشکسالی و نیاز مبرم به آب به ارایه طریق علمی از این موارد است. ما نیاز داریم که ارتباطات بین‌المللی را به‌شدت تقویت کنیم.

نباید به دانشگاه‌ها به عنوان باشگاه امنیتی نگریسته شود. حسن روحانی با اینکه به اصلی‌ترین ضروریات و شناخت آنها تاکید داشتند انتظارات را بیان کردند که با توجه به توانمندی‌ها در حل معضلات ملی کشور به کمک دولت بیایند و در فضایی که در جامعه دانشگاهی بارقه‌های امید پس از سپری شدن دوران طولانی جوانه زده، این فرصت را باید مغتنم شمرد.

منبع: اعتماد