۲۴ خرداد و چند نکته

چکیده :روحانی اگر بخواهد مجلس آینده را با خود داشته باشد باید بیشتر با مردم سخن بگوید و با آنان در جهت رفع مشکل معیشتی شان که روز به روز بدتر از قبل می شود شفاف تر گفت وگو کند. باید بیش از این که تا کنون نشان داده است چهره ای مردمی داشته باشد و در تعامل با مردم بهتر از وضع موجود ظاهر شود....

غلامعلی رجایی:

یک سال از انتخابات ریاست جمهوری درایران عزیز ما گذشت. این اتنخابات برخلاف انتخابات دوره های قبل ویژگیهای خاصی داشت که مهمترین آنها بازگشت امیدوارانه اصلاح طلبها به چرخه قدرت به رغم محدودیتهایی بود که درجهت عدم دستیابی شان به قدرت پیش بینی شده بود.

با نیم نگاهی به حوادث دو دوره گذشته می توان نکاتی را که دراادامه کار دولت ونیز درانتخابات آینده هم می تواند مد نظرمردان سیاست درایران آینده باشد، یادآور شد:

۱- دراین انتخابات دررقابت بین جناحهای موجود سیاسی کشور توازنی برقرار نبود. بجز دکترعارف بقیه نامزدها از طیف اصولگرابودند. یعنی نسبت ۷ به یک .با این همه اصلاح طلبان درحرکتی هوشمندانه با انصراف اجباری خاتمی از حضور درانتخابات -به رغم همه آمادگیهایی که برای رای آوری داشت- با انتخابات قهرنکردند وبا پشتیبانی از نامزدی دکتر روحانی که با هوشمندی تصاویرسید محمد خاتمی را – که درشرایط غیرانتخاباتی پخش آنها ازسیما ممنوع بوده وهست – درفیلم تبلیغاتی خود درجهت جلب آنان گنجانده بود پیروزی وی را ممکن نمودند. اینکه اصلاح طلبها با استفاده از تجارب دودوره انتخابات قبل به واقعگرایی روی آوردند وبا این واقعگرایی از کمترین روزنه امید ماندن درمسند قدرت به بهترین نحو ممکن بهره بردند برای آنها دستاورد مهمی است که همواره می باید مدنظر قرار گیرد. البته اگر دکترعارف به نفع دکتر روحانی کناره می گرفت رای روحانی اندکی بیشتر می شد وبه تبع آن شرایط اصلاح طلبان در بدنه قدرت ودولت متفاوت تر از وضع موجود بود.

۲- مجلس محترم حاضرکه اکثریت آن را نمایندگان اصولگرا تشکیل می دهند وسلیقه آنها در تشکیل دولت توفیقی بدست نیاورده بود درواکنش به اینن عدم توفیق درمقابل تصمیم رییس دولت جدید مبنی برمعرفی بعضی وزرای پیشنهادی از طیف اصلاح طلب ایستادگی وآنگونه که گفته می شود به وی اعلام کرد از این تصمیم منصرف شود واصلاح طلبان را برای رای به مجلس معرفی نکند که با رای منفی نمایندگان روبرو خواهد شد. امری که متاسفانه تاحدودی از سوی دکتر روحانی جدی گرفته شد.به این ترتیب اصلاح طلبان درمعرض آزمون صبرو تحمل سخت دیگری قرارگرفتند وآن محرومیت ازحضوردرحد وزن رای شان درهیئت دولت جدید بود.درعین حال رویکرد مجلس مانع ورود اصلاح طلبان به بدنه دولت نشد.این امر را می توان به فال نیک گرفت ازآن جهت که اگرچه نسبت به میزان رایی که به روحانی داده بودند از قدرت سهم نگرفتند اما به رغم بعضی اراده ها وموانع به چرخه قدرت راه یافتند ونشاط وامید به اردوگاه آنها بازگشت.با این بازگشت بطلان استدلال مضحک برخی اصولگراها مبنی برریزش نیروهای اصلاح طلب درانتخابات قبل و اینکه نیروی موجود دراردوگاه اصلاح طلبها در سراسر کشور!پس ازانتخابات به چندهزار نفر رسیده است! آشکارتراز قبل شد.

۳- بازگشت اصلاح طلبها به قدرت از زاویه دیگری هم مهم می نماید .با روی آوری آنها به صندوقهای رای، تنورانتخابات گرمتر وگرمتر شد وتوازن نسبی در پیکره سیاست برقرار گردید.این یک حقیقت است که پس ازهرانتخابات دوجناح سیاسی مطرح کشور درابتدای پیروزی خود وتصرف مسند قدرت، به حذف رقیب دست زده اند وعملا نظام را از وجود نیروهایی که به رغم برخورداری از سلیقه متفاوت می توانسته اند کماکان درخدمت منافع کشورباشند محروم نموده اند.قدرت درایران به پرنده ای می ماند که باید همواره درسپهر سیاست و آسمان اعتدال با دوبال پروازکند . دمکراسی واقعی آن است که هردو سلیقه سیاسی به اندازه وزن خود در جلب آرای مردم درعرصه سیاست بمانند نه اینکه یک سلیقه درجهت حذف کامل جناح وسلیقه سیاسی رقیب حرکت کند.

۴- به رغم وجود عدم تناسب بین نامزدهایی که صلاحیت شان از سوی شورای نگهبان تایید شده بود وبا وقوع حادثه رد صلاحیت آیت الله هاشمی که مراکز نظرسنجی رسمی حاکمیت از توفیق وی درجلب ۹۰ درصدی وی وپیروزی قطعی اش درمرحله انتخابات خبر می دادند -امری که سخت آنها را نگران نموده بود- مردم عملا درمعرض انتخابی سخت قرار گرفتند .مردمی که درموقع ثبت نام هاشمی نه تنها درمقابل ستادانتخابات وزارت کشور که درجای جای کشورآن همه شادی کرده بودند وبه چهره این یار دیرین اما م – که در قدمت ارتباط با امام هماوردی ندارد- بعنوان یک ناجی در جهت برون رفت از شرایطی که دولت آن رفته! برای کشور پدید آورده بود ،می نگریستند چشم به رای او به نامزدی دیگر دوختند وبا اعلام رسمی وی از روحانی در رای به روحانی تردیدی به خود راه ندادند.

اگرچه رد صلاحیت هاشمی ریزش هایی در حضور مردم در حوزه های رای گیری داشت و باعث شد بعضی با صندوق های رای قهر کنند ولی رای مردم به روحانی که او را در بین نامزدهای موجود در عرصه انتخابات نزدیکترین فرد به هاشمی می دانستند و بر اساس تبلیغ بعضی از نزدیکان روحانی وی را – درست یا نادرست- هاشمی کوچک، هاشمی دوم یا نسخه دوم هاشمی می دانستند تدابیربعضی ها را از اهدافی که در رد صلاحیت آیت الله هشتادساله دنبال می کردند بی اثرنمود.

درنهایت مردم در انتخابات به نامزدی از اصولگراها رای دادند که وی را برمشی اصلاح طلبی واعتدال می دیدند. اعلام حمایت هاشمی وخاتمی از نامزدی دکتر روحانی در این رای آوری حقیقتی انکار ناپذیر است چون در بعضی از استانها عمر ستادهای انتخاباتی روحانی به دوسه روز بیشتر نمی رسید ودربعضی استانها وی اساسا فرصت نیافت ستادی تشکیل دهد.

۵- . نکته مهم پایانی بیان این واقعیت است که دراین انتخابات دکتر روحانی ازعقبه لازم برای جلب آرای مردمی بی بهره بود. خوب ظاهر شدن وی درمناظره ها اگرچه بر رای وی افزود ولی ضعف طبیعی وی را ازنداشتن عقبه ای قوی در مردم جبران نمی نمود.وی درادامه دولت خود باید با هوشمندی خاصی که دارد برخورداری ازاین عقبه را که راحت وبدون هزینه وتلاش دراختیاراو قرار گرفت مغتنم بشمارد وفریفته رای آوری خود- که بی شک تنها معلول شایستگیهای فردی وی در مناظره ها نبود- نشود.

وی برای ادامه دولت خود سخت به حفظ وتقویت این عقبه نیازمند است ومردان او دردولت می بایست همواره به این نکته کلیدی توجه خاصی داشته باشند که نمی توانند بدون توجه به این عقبه به پیروزی در دوره بعد امیدوارباشند. چه جناح شکست خورده رقیب که وی را به رغم اینکه به هرحال در طیف اصولگراها بود چندان از خود نمی داند با وجود شش نامزد درعرصه رقابت باورنمی کرد با پیروزی او درعمل عرصه قدرت را به هاشمی واصلاح طلبان واگذار نماید درجهت مایوس کردن مردم از روحانی همواره درصدد بزرگ نمایی بعضی مشکلات نارساییهای به ارث مانده از دولت قبل- که جذب انبوه نیروی اداری بالای سیصد وهفتادهزارنفری زاید وصدهاهزارمیلیارد تعهد دولت به پیمانکارها و…درقبال کلنگهایی که توسط رییس و مردان دولت باعلم به اینکه دولت بعدی باید بناچارمنابع مالی آنها را تامین نماید پشت سر هم به زمین زده می شد! تنها دونمونه آن می باشد – است تا با این بزرگ نماییها دل واقبال مردم را از دولت تدبیر وامید برگرداند وامید آنها را به یاس از روحانی تبدیل نماید.

هم دراین راستاست که همایش “دلواپسیم” از سوی کسانی که درمقابل آن همه فساد دولت قبل دیده بربسته ودلواپسی نداشتند برگزار می شود و مضربودن مذاکرات با غرب برای ایران در بحث هسته ای به رغم حمایت صریح رهبری از تیم مذاکره کننده وسرباز انقلاب دانستن آنان،مدام دامن زده می شود.

روحانی اگر بخواهد مجلس آینده را با خود داشته باشد باید بیشتر با مردم سخن بگوید و با آنان در جهت رفع مشکل معیشتی شان که روز به روز بدتر از قبل می شود شفاف تر گفت وگو کند. باید بیش از این که تا کنون نشان داده است چهره ای مردمی داشته باشد و در تعامل با مردم بهتر از وضع موجود ظاهر شود.

به گمان این قلم وی در مغایرتی آشکار با رویه رییس رفته دولت قبل، از این منظربه شدت آسیب پذیر است و دیدار گاه به گاهی با خانواده های ایثارگران غالبا تهرانی نمی تواند این نقیصه را در کنش وی بپوشاند.

یک رویکرد مهم درجلب هرچه بیشترمردم به روحانی این است که وی – هرچند البته تا حدودی دیر شده است- آثار ومیراث شومی را که برای او درعرصه مدیریت کشوربجا مانده است کامل و بدون نقص به مردم بازگونماید. این درست که سیمای ملی چندان با دولت تدبیروامید برسرمهر نیست- واین را ازلابلای برنامه های خبری مانند بیست وسی شبکه دو به راحتی می شود فهمید – ولی ارتباط وگفتگوبا مردم تنها ازطریق دوربین سیما نیست.باید برای آن تدبیرداشت و راه کارهای جایگزین طراحی نمود.مردم ایران فهیم ومنصف هستند .کافی است واقعیتها آنگونه که هست با آنان درمیان نهاده شود.

تعامل مطلوب با مردم تنها راهی است که تلاشهای مدام رقیب را بی اثر می سازد وادامه کار دولت تدبیر وامید ودولتهای معتدل را در دوره بعد ودوره های بعد ممکن می سازد.