آیا این عدالت است؟

چکیده :متأسفانه ایام عید هم بدون مرخصی به اکثریت زندانیان سیاسی گذشت و خانوادههای مظلوم، امسال را هم با عکس عزیزان دربندشان تحویل کردند....

زهرا ربانی املشی

متأسفانه ایام عید هم بدون مرخصی به اکثریت زندانیان سیاسی گذشت و خانوادههای مظلوم، امسال را هم با عکس عزیزان دربندشان تحویل کردند.

“عدل و ظلم” دو محور متضادی هستند که باید در همه سیستم های سیاسی، اجتماعی مورد توجه قرار گیرند. علی(ع)، عدالت را منشأ و سرچشمه همه فضائل و خوبی ها می داند و ظلم را، ریشه همه آسیب های اجتماعی. از دیدگاه آن حضرت، بالاترین و بهترین راه اصلاح، عدالت و عامل اصلی ضعفها، عدم عدالت و خروج امور از مسیر اصلی است. “العدل یصلح البریه” ( عدالت است که امور را اصلاح می کند). ایشان خود، در برابر تنها مسئله ای که هرگز مماشات نکرد و حتی جان خویش را برای آن ایثار کرد، اصرار بر رعایت عدالت بود. “قتل علی فی محراب عبادته لشده عدله”.

عدل و ظلم چیست ؟

مشهور است که “العدل وضع کل شیء موضعه” یعنی عدالت، آن است که هر چیزی در جای خودش قرار گیرد. وظلم، قرار دادن هر چیز در غیر از جایگاهش است “وضع الشى ء فى غیر موضعه”. از آنجایی که هر چیزی میتواند در جای خودش باشد یا خیر، پس همه چیز یا بر اساس عدل است و یا ظلم. از آنجاییکه بین همه مسائل و ابعاد انسانی، ارتباطی تنگاتنگ وجود دارد پس اگر هر جزئی از جایگاه خود خارج شود به همان نسبت، عدالت آسیب می بیند و ظلم جایگزین می شود.

مهمتر اینکه، درمکتب و دین اسلام، عدالت صرفاً محصور در رفتار و عمل انسان نیست بلکه به اندیشه و تعقل او نیز بر می گردد، لذا در تمام شریان های حیات انسان ، اعم از سیاست، فرهنگ، حقوق ، اقتصاد و … جاری است.

مولای متقیان در خطبه همام، که صفات متقین را بیان نموده، می فرماید: «… لایحیف علی من یبغض …» کسی که تقوا دارد به دشمن خود نیز ستم نمی کند. یعنی محک ایمان و تقوای الهی، عدالت است ، در مقابل، علت آشفتگی دین و دنیای مردم، ظلم در نظام سیاسی و قضایی است. “خیر السیاسات العدل” (برترین سیاست ها، عدالت است)و “العدل خیر الحکم”( برترین قضاوت، عدالت است).

در یک جامعه مدنی اسلامی، بهرهبری از آزادیهای سیاسی، آزادی بیان، استفاده همگانی از موهبتهای طبیعی، دیدن خانواده و والدین، دید و بازدید فامیل، معالجه بیماری در شرایط آزاد و به نحو احسن، شرکت در مجالس مهم مثل عقد و عروسی فرزند و فامیل نزدیک، شرکت در تشییع جنازه اقوام، و…. عدل است و الزاماً نبودنش ظلم. از مسئولین محترم کشور اعم از قضایی و اجرایی سؤال میکنم: آیا زندانیان سیاسی که به غلط زندانی امنیتی لقب گرفته اند آنقدر خطرناک بودند که از یک مرخصی عیدانه هم باید محروم گردند؟ آیا این کار در مسیر عدل است؟ اگر بر فرض زندانیان سیاسی مجرم هم باشند فرزندان و همسرانشان هم باید مجازات شوند؟ ایا گرفتن حق ملاقات حضوری در ایام عید و گرفتن مرخصی گهگاهی از زندانیان ، ظلم به زندانی و خانواده او محسوب نمیشود؟ ظلمی که همه دستاندرکاران به دلیل سکوتشان، از صدر تا ذیل درمقابل آن مسئولند. این مطلب را علی(ع) در توضیح عذاب الهی و نابودی قوم ثمود مى فرماید: “و انما عقر ناقه ثمود رجل واحد فعمهم الله بالعذاب لما عموه بالرضا”: «ناقه ثمود را یک نفر از پاى درآورد اما خداوند همه آن قوم سرکش را مجازات کرد چراکه همه به آن(عمل) راضى بودند».

از منظر علی(ع)، عزت حاکمان به سخنان زیبا نیست بلکه به خدمترسانی، در جهت عدالت است و عدالت، آن است که حق هر صاحب حقی، داده شود.” العدل اعطاء کل ذی حق حقه” و این امر است که باعث پایداری ملت و آبروی حاکمان می شود. بعضی از حقوق اعطا نشده ملت زمان و هزینه هایی میطلبد ولی حقوق حقهای مانند ملاقات حضوری و مرخصی به زندانی سیاسی، اگرهزینهای هم داشته باشد در مقابل آبرویی که کسب میشود ناچیز است. اما متأسفانه ایام عید هم بدون مرخصی به اکثریت زندانیان سیاسی گذشت و خانوادههای مظلوم، امسال را هم با عکس عزیزان دربندشان تحویل کردند. مسلماً ا گر مرخصی عیدانه هم داشتند الآن دیگر به زندان بر گشته بودند ولی این کجا و آن کجا ؟

منبع: جرس