آتش بس غیررسمی

چکیده :زندان اگرچه برای زندانی و خانواده اش چیزی جز غم و حسرت ندارد و سختی و زحمت، اما گاه می تواند مایه ی خیر باشد و رحمت حتی برای دیگران، به ویژه اگر زندانی زندانی سیاسی- عقیدتی باشد و اهل استدلال و منطق....

عیسی سحرخیز

زندان اگرچه برای زندانی و خانواده اش چیزی جز غم و حسرت ندارد و سختی و زحمت، اما گاه می تواند مایه ی خیر باشد و رحمت حتی برای دیگران، به ویژه اگر زندانی زندانی سیاسی- عقیدتی باشد و اهل استدلال و منطق.

روز چهارشنبه با بازگشت بستگان زندانیان سیاسی زندان رجایی شهر از سالن ملاقات، خبر رسید که امر خیر جدیدی در راه است چون زندانیان شیعه ی سالن ۱۲ وارد مذاکره با زندانیان سلفی بند ۱۰ شده اند تا آنان را راضی کنند که فارغ از تمام ظلم و جورهایی که در این سال ها بر آنان رفته است دستی بالا بزنند و پادرمیانی کنند تا شاید پنج سرباز بی گناهی که توسط گروه جیش العدل در بلوجستان ایران به گروگان گرفته شده اند، آزاد شوند یا دست کم جانشان بیش از این در خطر نیفتد.

این درخواستی بوده که از زمان دستگیری گروگان ها توسط اکثر قریب به اتفاق ایرانیان که دستی به رسانه دارند، با وجود برخی بازی های خطرناک بعضی از مسئولان قضایی و دست اندرکاران سیاسی – تبلیغاتی، از جمله مدیریت صدا و سیما که کار رهایی سربازها را بیش از پیش خراب ساخت، به انحای مختلف مطرح شده است.

در شرایطی که بحث انسانی آزاد ساختن پنج سرباز به میان زندانیان سیاسی – عقیدتی بالا گرفته بود، خبر رسید که مقام های سیاسی- قضایی یکی از زندانیان بلوچ را اعدام کرده اند و جیش‌العدل هم در اقدامی تلافی جویانه حکم اعدام برای این پنج سرباز جانباز وطن صادر کرده و در نظر دارد اولین اعدام را به فوریت اجرا کند.

چنین اتفاق مهمی که یک سوی آن اختلاف های سیاسی- امنیتی است و طرف دیگر باورهای فکری- مذهبی، به ویژه زمانی که خطر انتقام جویی های کور و بازگشت به دورانی که خونخواهی حرف اول را می زند و در مقابل عقل و منطق می ایستد و سیاست “خون در برابر خون و چشم در برابر چشم” میداندار ماجرا می شود معلوم است که در بند سیاسی – عقیدتی زندان های ایران دلمشغولی افرادی می شود که دغدغه ی اصلی آنان انسان است و کرامت انسانی و نجات انسان ها.

طبیعی است که در بندی واقع در زندان رجایی شهر که در سالن بالا زندانیان عقیدتی عمدتا سلفی کرد سکنی دارند و در سالن پائین زندانیان سیاسی شعیه از اقصی نقاط کشور، چنین موضوعی حیاتی مغفول نمی ماند و مباحثه و گفت و گو بالا می گیرد تا شاید با رایزنی و همکاری، راهی برای کمک به حل این معضل پیدا شود. این در شرایطی است که این دو گروه را در سالن های ده و دوازده بند چهار زندان رجایی شهر جدا از هم نگاه داری می کنند و گاه حتی اجازه نمی دهند که با هم سلام و علیکی داشته باشند.

این نوع مباحث و رایزنی ها امری بی سابقه هم نیست، اما پیش از این بیشتر جنبه ی همکاری صنفی داشته است تا اقدامی سیاسی. این گروه از زندانیان ایران طی چهار پنج سال اخیر در مکان های گوناگون گاه کنار هم زیسته اند- سلول های انفرادی یا چند نفره ی بند ۲۰۹ بازداشتگاه اوین یا بند عمومی ۳۵۰ زندان اوین یا بندهای مختلف زندان رجایی شهر. آنان با تمام اختلاف های قومی، دینی و گاه نژادی در زندان یک اصل را به خوبی آموخته اند و آن چیزی نیست جز این موضوع که اتحاد رمز پیروزی است و با هم بودن و همکاری داشتن مایه ی رحمت و بهروزی.

در آخرین مورد همکاری مهسا امرآبادی، همسر مسعود باستانی، روزنامه نگار اصلاح طلب محبوس در زندان رجایی شهر روز چهارشنبه خبر جالبی را مطرح کرد: “امروز در ملاقات، مسعود از تلاشش برای مجاب کردن سلفی‌های بند برای انتشار نامه‌ای به جیش‌العدل می‌گفت. خیلی نگران پنج سربازی بود که به گروگان گرفته شده‌اند، می‌گفت در هفته اخیر با سلفی‌های بند که عمدتا هم کرد هستند صحبت کرده و پیشنهاد داده که آنها در نامه‌ای به جیش‌العدل، آزادی سرباز‌ها را بخواهند”.

باستانی که در کارهای خیر و امور انسانی سر از پا نمی شناسد و روز و شب برایش بی معنی است به قول همسرش در چند جلسه فشرده با سلفی های سالن ده مذاکراتی داشته و عاقبت آنها را کم کم راضی کرده است که چنین نامه‌ای را خطاب به جیش‌العدل بنویسند و این کار خیر را به فردا نیندازند و این دغدغه را نداشته باشند که اتهام جدید “ارتباط با گروه جیش العدل” از جانب بازجوها و قاضی‌ها به آنان زده نشود، در حالی که خود احکام سنگین دارند و حتی سال ها منتظر اجرای حکم اعدام هستند.اما عاقبت این عقل است که بر احساس پیروز می شود و انسانیت که بر مذهب و قومیت چیره می گردد، تا حتی راه بر دلمشغولی زدن اتهام های جدید بسته شود. از این رو است که خبر می رسد : ” بیش از ۱۰۰ تن از زندانیان عقیدتی اهل‌ سنت در زندان رجایی شهر کرج که بیش از ۳۰ تن از ایشان در زیر حکم اعدام بسر می‌برند، طی نامه‌ای خطاب به جیش العدل خواهان آزادی ۵ سرباز گروگان گرفته شده توسط این گروه شده اند”.

البته این افراد فرصت را غنیمت شمرده و افکار عمومی را در جریان برخی از ” سیاست های ناعادلانه حکومت درسال های گذشته نسبت به ملت ایران و بخصوص اهل سنت” گذارده اند که به عقیده آنان “همواره محور اصلی تشنج در مناطق مختلف کشور بوده است و حکومت با ایجاد فضای امنیتی و فشارهای سیستماتیک بر اقشار مختلف جامعه جو بی‌ اعتمادی را میان مردم اهل سنت و حکومت بوجود آورده است”.

حال که تهدید به اعدام گروگان ها عملی نشده است به نظر می رسد که همکاری زندانیان شیعه و سنی زندان رجایی شهر اثر بخش بوده و می تواند مبنای توافقی نانوشته و آتش بسی غیررسمی قرار گیرد و هر طرف به جای آن که دست به اقدام های خشن بزنند و خونریزی را مبنای کار خویش قرار دهند، می توانند به ریسمان وحدت چنگ زده و بر یک اصل مورد قبول مسلمانان تمسک جویند و آن چیزی نیست جز “رحمت و عطوفت اسلامی” که گویا مدت هاست در ایران و دیگر کشورها مسلمان نشین به دست فراموشی سپرده شده است.

در شرایطی که دولت روحانی در اقدامی درخور تحسین و تقدیر چند مقام سیاسی – اداری سنی مذهب را به پست های مطلوبتر گماشته اند و مسئولان سازمان زندان ها باز از عفو و بخشش ایام نوروز و مرخصی های سال نو سخن به میان آورده اند، چه سیاستی بهتر از این که این اقدام شامل زندانیان سیاسی – عقیدتی به ویژه زندانیان سنی کرد و بلوچ و … شود و پیش از موعد معمول به مرحله ی اجرا درآید؛ شاید زمینه ساز آزادی جوانان بی گناه وطن نیز گردد.

این امر مسلمی است که با آزادی زندانیان سلفی و دادن مرخصی پیش از موعد به آنان، هیچ انسان عاقل و دلسوزی نخواهد گفت که این زندانیان را در یک معامله ی پنهان به خاطر ازادی گروگان ها آزاد ساخته اند.

منبع: فیس بوک نویسنده