حق‌شناس: وابسته نبودن به احزاب نباید ارزش تلقی شود

چکیده :حسن روحانی با شروع کار، خود را فردی فراجناحی نامید و پیروزی‌اش درانتخابات را وامدار هیچ حزب و گروهی ندانست. به کار بردن لفظ فراجناحی از جانب رئیس‌جمهور برای بسیاری تعجب‌برانگیز بود؛ چراکه عده‌ای این ادبیات را نشان کنار نیامدن دولت با احزاب می‌دانند و عده‌ای بر این باورند که رئیس‌جمهور باید شخصی فراحزبی باشد. در عین حال شاهد دومین نشست فعالان حزبی با وزیر کشور هستیم. هر چند نام بسیاری از احزاب و فعالان حزبی در لیست دعوت شده مشاهده نمی‌شود ولی باید منتظر بود و دید که دولت روحانی چه سیاستی را در رابطه با احزاب پیش خواهد گرفت....

حسن روحانی با شروع کار، خود را فردی فراجناحی نامید و پیروزی‌اش درانتخابات را وامدار هیچ حزب و گروهی ندانست. به کار بردن لفظ فراجناحی از جانب رئیس‌جمهور برای بسیاری تعجب‌برانگیز بود؛ چراکه عده‌ای این ادبیات را نشان کنار نیامدن دولت با احزاب می‌دانند و عده‌ای بر این باورند که رئیس‌جمهور باید شخصی فراحزبی باشد. در عین حال شاهد دومین نشست فعالان حزبی با وزیر کشور هستیم. هر چند نام بسیاری از احزاب و فعالان حزبی در لیست دعوت شده مشاهده نمی‌شود ولی باید منتظر بود و دید که دولت روحانی چه سیاستی را در رابطه با احزاب پیش خواهد گرفت.

در این رابطه گفت‌وگوی روزنامه آرمان را با محمدجواد حق‌شناس فعال سیاسی را بخوانید.

نام شما جزء ۱۵نفر فعال حزبی که باید با وزیر کشور دیدار ‌کنند اعلام شده است. در این جلسه چه موضوعاتی طرح خواهد شد؟

قرار است سه موضوع یارانه احزاب که در دولت خاتمی مطرح و آغاز شد و پس از مدتی اجرا نشد و همچنین خانه احزاب و معاضدت حقوقی احزاب مورد بررسی قرار بگیرد.

تا چه حد برگزاری جلسات مشترک بین فعالان حزبی و وزارت کشور را در آینده احزاب موثر می‌دانید و به این جلسات خوشبین هستید؟

اتفاقی که در این چند ساله به وقوع پیوست، باعث شد رابطه‌ مناسبی بین دولت و احزاب شکل نگیرد. در دوران آقای احمدی‌نژاد جایگاه احزاب به شدت تضعیف شده بود اما در دولت یازدهم با توجه به وعده‌هایی که رئیس‌جمهور در مورد حضور و مشارکت سیاسی مردم در فضای تصمیم‌گیری و تاکید بر قانون و حاکمیت قانون داده بود، مسلما شاهد تغییراتی در رویه‌های گذشته خواهیم بود. دولت تلاش دارد تا این زمینه‌ها را فراهم کند و طبیعتا نیاز به گذشت زمان دارد تا مقدمات آن فراهم شود. در این شرایط وزارت کشورو همچنین کمیسیون ماده۱۰ احزاب در مقام مرجع قانونی شروع به همکاری‌هایی با احزاب داشته‌اند که دیدارهایی در این حوزه صورت گیرد. با وجود تمامی این شرایط می‌توان به آینده این نشست و جلسات خوشبین بود.

از جمله مواردی که برای بررسی در این جلسه مشخص شده، مربوط به خانه احزاب است. به نظر شما این موضوع تا چه حد در بازگشایی دوباره این خانه تاثیر خواهد داشت؟

خانه احزاب برای فعالیت دوباره منع قانونی نداشته و مشکلاتی که برای این خانه به وجود آمد به دلیل ساختار و غیرقانونی بودن فعالیت‌های این نهاد نبوده است. امید داریم بتوانیم ظرف چند ماه آینده زمینه‌های بازگشایی خانه احزاب را فراهم کنیم و با برگزاری مجمع عمومی فعالیت‌های خانه احزاب دوباره از سر گرفته شود. از طرف تمامی احزاب تلاش می‌شود تا این خانه دوباره شروع به فعالیت کند و تنها موضوعی که باید روند آن طی شود هماهنگی‌های کلان با وزارت کشور و کمیسیون ماده۱۰ احزاب است که بتوان آنها را برای فعالیت دوباره و شروع کار توجیه کرد.

لزوم تاسیس خانه احزاب چیست؟

من در شکل‌گیری اولیه و طرح ایده خانه احزاب شرکت داشتم و زمانی که اجرایی شدن این ایده را پیگیری کردیم به هدف ایجاد فضای همکاری میان احزاب و همچنین ارتقای جایگاه احزاب در راستای تحقق منافع ملی بود. با این نگاه در آن زمان از احزاب فعال برای شروع کار دعوت شد و پس از چند ماه توسط احزاب اساسنامه تدوین و تصویب شد. اولین مجمع عمومی خانه احزاب در زمان وزارت موسوی لاری برگزار شد. در آن روزها قصد داشتیم خانه احزاب مانند هاید پارک لندن محلی برای تجمع، گردهمایی، گفت‌وگو میان طیف‌های مختلف شود. با این هدف جلسات مشترکی با شورای شهر برگزار شد تا حمایت این نهاد را برای حمایت از خانه احزاب داشته باشیم و بتوانیم مکانی برای گفت‌وگو، تجمع و اعتراض‌های احزاب داشته باشیم که مکان پیشنهادی ما پارک لاله تهران بود. این فکر در شورای شهر مطرح شد و با آن موافقتی صورت نگرفت ولی در نهایت خانه احزاب تشکیل شد تا فضایی برای برقراری تفاهم و تعاملات جریانات مخالف حزبی باشد. خانه احزاب تبدیل به محلی برای گپ و گفت به جای رودررویی میان تفکرات متفاوت شده بود اما متاسفانه در دوره سوم و چهارم این خانه دو جریان اصلاح‌طلب و اصولگرا رو در روی یکدیگر قرار گرفتند.

تا چه حد سیاست‌های دولت یازدهم را در راستای ایجاد جامعه‌ای حزبی و آزادی‌های فعالیت‌های حزبی می‌دانید؟

دولت برای اینکه به سرانجام مشخصی برسد ناچار است زمینه و بستر لازم را برای فعالیت حزبی فراهم کند و این بسترسازی تنها به عهده دولت نیست بلکه مجلس، قوه قضاییه و دیگر نهادهای دولتی باید با نگاهی پیشرفته که بتواند ضامن فعالیت احزاب شود، این فضا را مهیا کنند. برای زمینه‌سازی مناسب جهت فعالیت احزاب باید به محدودیت‌هایی که برای احزاب وجود دارد و همچنین جایگاه احزاب در قانون انتخابات و همچنین در تعریف جرم سیاسی تمامی زوایا مشخص و روشن و شفاف شوند و تلاش شود تا فرهنگ سیاسی جامعه به سمت فعالیت حزبی پیش برود. به هیچ وجه نباید لفظ فراجناحی بودن و وابسته نبودن به احزاب در فرهنگ سیاسی ما ارزش تلقی شود زیرا این ادبیات به فعالیت حزبی به شدت آسیب خواهد زد.