تاریخ سازی برادران مبارک باشد

چکیده :در دهه هفتاد یکی از بحث های بی نتیجه و دامنه دار من با معاونت پژوهش بنیاد شهید درباره تجدید چاپ کتاب سیره شهید رجایی این بود که فردی بنام علی شریفی که مدیر کل انتشارات بنیاد بود به من می گفت به شرطی این کتاب را تجدید چاپ می کنیم که نام و خاطرات کسانی مثل بهزاد نبوی و مصطفی ایزدی و..در آن نباشد!! و من البته زیر بار نرفتم و ترجیح دادم کتابی که سه سال برای تحقیق و تدوین آن زحمت کشیده و با یکصد نفر مصاحبه کرده بودم سالها تجدید چاپ نشود که نشد و پس از وقفه ای طولانی ناچار شدم چاپ آن را به ناشر دیگری بسپارم....

غلامعلی رجایی:

معمولا در ابتدای هر ترم به دانشجویان می گویم تاریخ نویسی معاصر با محدودیت های فراوانی روبرو است. یکی از آنها حب و بغض نویسنده یا سفارش دهندگان اثر نسبت به بعضی شخصیتهای موثر در حوادث است. مثلا نویسنده ترجیح می دهد یک شخصیت را اصلا در وقایع یا نبیند یا کمرنگ ببیند. گا  ،سفارش دهندگان به نویسنده توصیه می کنند نام و خاطره و روایات فلانی و فلانی نباید در این اثر باشد.نقش شان هر چه می خواهد باشد!

در دهه هفتاد یکی از بحث های بی نتیجه و دامنه دار من با معاونت پژوهش بنیاد شهید درباره تجدید چاپ کتاب سیره شهید رجایی این بود که فردی بنام علی شریفی که مدیر کل انتشارات بنیاد بود به من می گفت به شرطی این کتاب را تجدید چاپ می کنیم که نام و خاطرات کسانی مثل بهزاد نبوی و مصطفی ایزدی و..در آن نباشد!! و من البته زیر بار نرفتم و ترجیح دادم کتابی که سه سال برای تحقیق و تدوین آن زحمت کشیده و با یکصد نفر مصاحبه کرده بودم سالها تجدید چاپ نشود که نشد و پس از وقفه ای طولانی ناچار شدم چاپ آن را به ناشر دیگری بسپارم.

نکته تاسف آور این بود که فرد مذکور می گفت اول اینکه اسم اینها نباید در کتاب بیاید وقتی به او گفتم تاریخ زندان و مسولیت شهید رجایی را نمی شود بدون بهزاد نبوی نوشت گفت اگر اصرار دارید خاطرات او حتما در کتاب بیاید لااقل نامش را در پای خاطره نیاورید. وقتی با تعجب به او گفتم در این حالت خواننده از کجا باید بداند این خاطره مربوط به چه کسی است؟ جوابی داد که برتاسف من افزود!

حال به نمونه دیگری که این روزها در خبر خبرگزاری مهر آمده و شدیدا مایه تاسف است که در این مملکت چه خیانتهایی داد به ثبت تاریخ می شود توجه کنید:

“به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب “درد” نوشته صادق کرمیار عصر روز دوشنبه ۲۷ آبان با همت بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان و با حضور حمید آخوندی، محمد مهین خاکی، حجت الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی و جمعی از پژوهشگران حوزه جنگ تحمیلی در تالار هویزه باغ موزه دفاع مقدس برگزار شد.

حمید آخوندی تهیه کننده سریالی که بر اساس فیلمنامه صادق کرمیار از واحد اطلاعات عملیات جبهه ساخته شده گفت: وجود خاطرات آقایان هاشمی رفسنجانی، محسن رضایی، محمد باقر قالیباف و سردار رشید در فیلمنامه “درد”، ساخت سریال آن را متوقف کرد.

….آخوندی به روند ساخت این سریال ۲۶ قسمتی اشاره کرد وگفت: قرار بود با موضوع اطلاعات و عملیات در این عملیات والفجر ۸ و آزادسازی فاو و نقش اطلاعات عملیات در این آزادسازی ساخته شود لذا از برخی از مسئولان بالا دست یاری گرفتیم همانند آقای هاشمی رفسنجانی و برخی دیگر از دوستان و از خاطرات آنها در این فیلمنامه استفاده کردیم.

آخوندی سپس اظهار داشت: اما به دلیل وجود خاطرات همین دوستان، اجازه ندادند سریال ساخته شود. بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس در ساخت این سریال مشارکت می کرد اما زمانی که فیلمنامه را به طور کامل در اختیارشان قرار دادیم که تحت نظر آقای سوداگر تهیه شده بود، آقایان گفتند خاطرات جناب آقای هاشمی رفسنجانی باید حذف شود، خاطرات آقای محسن رضایی هم باید حذف شود، خاطرات آقای قالیباف هم باید حذف شود و خاطرات آقای رشید را هم باید از آن در بیاوریم. آنها ضمنا گفتند اینهایی که ما نوشته ایم اساسا درست نیست در حالی که ما گفتیم همه این خاطرات به تایید و امضای مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده و دستخط مقامات مربوطه هم پای آنها است.

وی ادامه داد: در نهایت هم اجازه ندادند این فیلم ساخته شود و متاسفانه این فیلمنامه از سوی سیمای جمهوری اسلامی و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس بلوکه شد.”

نکته جالب در پایان خبر خبرگزاری است که آخوندی این خبر را در ملاقاتی به آیت الله هاشمی می دهد:

“حمید آخوندی به ملاقات چندی پیش خود با آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: جناب هاشمی به من گفت: چرا این سریال را نساختید؟ گفتم : گفته اند نباید اسم شما باشد. ایشان گفت: خوب نباشد. مهم این است که جنگ را آن شکلی که در واقعیت بوده است بازنمایی کنید که این سریال هم این کار را انجام می دهد. من هم گفتم به هر جهت تا الان اجازه نداده اند این سریال ساخته شود.

“توصیه اخلاقی: اگر روزی روزگاری در این مملکت از جنگ خاطره گفتند و نوشتند و روایت ساختند و سریال تهیه کردند که اساسا محسن رضایی و هاشمی رفسنجانی و.. در جنگ نقشی نداشته اند یا مهندس موسوی نخست وزیر دوره جنگ نه تنها کاری برای پیروزی جنگ نکرد بلکه سنگ اندازی هم کرد و تنها چهره های اثر گذار در جنگ فلانی و فلانی بوده اند اصلا تعجب نکنید.

از سه حال خارج نیست: یا این حضرات در دوران جنگ در ایران نبوده اند و یا تهران نشین بوده و اصلا به جنگ نرفته اند و یا در سفر خارج تشریف داشته و پس از جنگ به ایران برگشته اند!!