از شعارهای ایران تا عملگرایی مصر و ترکیه در خاورمیانه بزرگ

چکیده :در حالی که کشور ما هر روز در سراشیبی فقر و بحران پایین تر می رود، ترکیه بدون داشتن قطره ای نفت، قدرت اول اقتصادی خاورمیانه است و مصر تنها یک سال پس از پشت سر گذاشتن یک انقلاب بزرگ در کلیدی ترین مناقشه منطقه خاورمیانه (اسرائیل- فلسطین) نقش اصلی را بازی کرد. اما سران حاکمیت فعلی در ایران هر روز فقط تهدید می کنند و شعار می دهند....

کلمه – زهرا امیری:

پس از هشت روز موشک باران شهری، گفت و گوی های صلح میان اسرائیل و حماس با میانجیگری مصر به نتیجه رسید. روز چهارشنبه ۲۱ نوامبر، اول آذر، اسرائیل برقراری آتش‌بس با حماس را تایید کرد، اما با رفع محاصره مناطق فلسطینی‌ موافقت نکرد. منابع حماس یک روز قبل، از برقراری آتش بس خبر داده بودند. مصر در برقراری این آتش بس نقش میانجی را بازی کرد و منابع مصری عصر چهارشنبه خبر توافق آتش‌بس میان حماس و اسرائیل را تأیید کردند.

بان کی‌مون٬ دبیرکل سازمان ملل در گفت‌و‌گو با خبرنگاران در اردن، از تلاش‌های استثنایی محمد مرسی٬ رئیس‌جمهور مصر٬ برای فراهم کردن زمینه توقف درگیری‌ها میان اسرائیل و حماس قدردانی کرد. ۱۵ کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل نیز با صدور بیانیه‌ای از محمد مرسی و سایر کسانی که در فراهم کردن زمینه برقراری آتش‌بس نقش ایفا کردند٬ تشکر کردند.

اخوان المسلمین مصر با وجود خشمگین بودن از اسرائیل به دلیل حمله نظامی به غزه، کماکان برای کمک به برقراری آتش بس میان دو طرف تلاش کرد. محمد مرسی که از حزب اسلامگرای اخوان المسلمین است، به رغم نزدیکی فکری و عقیدتی به حماس، در جایگاه میانجی بی‌طرف باقی ماند و سعی نکرد با جانبداری مستقیم و یا نظامی از حماس جایگاه خود را در جامعه بین الملل مخدوش کند.

هشام قندیل، نخست‌وزیر مصر روز جمعه برای متعادل کردن فضای حاکم بر منطقه و توافق میان اسراییل و حماس به این منطقه سفر کرد. دلیل این که مرسی، از اعضای باسابقه اخوان‌المسلمین بر مبنای آن اقدام به فرستادن نخست‌وزیر به منطقه نوار غزه کرد، در حقیقت اعلام وفاداری به ملت فلسطین بود.

حوادثی که در هشت روز اخیر در فلسطین اتفاق افتاد درست مانند حوادث چهار سال پیش بود. با این تفاوت که در سال ۲۰۰۸ که مصر در آن زمان تحت رهبری دیکتاتورمآبانه حسنی مبارک، دوست و متحد اسراییل در جنگ علیه فلسطینی ها بود. استدلال شخصی حسنی مبارک در حمایت از اسراییل در حقیقت پایبندی به قرارداد صلح ۱۹۷۹ میان مصر و اسراییل بود. در سال ۲۰۰۷، زمانی که حماس به قدرت دست یافت، مبارک با نادیده گرفتن تعهدش به مردم غیرنظامی و با بستن مرزهای مصر و غزه، خشم و اعتراض مردم مصر را برانگیخت. اما محمد مرسی رییس‌جمهور منتخب مصر رویکرد دیگری را دنبال می‌کند. اساس و پایه قدرت او مبتنی بر سازگاری و اتحاد با فلسطین و حماس است.

یک روز پس از برقراری آتش بس خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس، از حکومت ایران به خاطر حمایت تسلیحاتی از حماس قدردانی کرد و حتی به کمک‌های ایران به گروه‌های فلسطینی نیز اشاره کرد. سخنان او در صدر اخبار بسیاری از رسانه های دنیا قرار گرفت، این در حالی است که روابط ایران و حماس طی ماه های اخیر به دلیل اختلاف مواضع در مورد سوریه به تیرگی گراییده بود. خالد مشعل به تازگی پس از سال ها زندگی در سوریه و استفاده از حمایت مالی و سیاسی این کشور، از بشار اسد به دلیل سرکوب گسترده مخالفان انتقاد کرد و از این کشور خارج شد.

خالد مشعل در مصاحبه با کریستین امان‌پور از شبکه CNN تاکید کرد که حماس نیز به دنبال حمایت مالی و نظامی از ایران است.  علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی هم در جمع نمایندگان مجلس، پشتیبانی مادی و نظامی ایران از حماس را تایید کرده و گفته بود: کمک‌های جمهوری اسلامی به حماس هم جنبه مادی دارد و هم جنبه نظامی. لاریجانی حتی از کشورهای عربی هم خواسته بود به جای سکوت از الگوی ایران دنباله‌روی کنند: آن‌ها باید تکانی بخورند و کمک واقعی بدهند. ملت فلسطین نیازی به سخنرانی و نشست ندارد، بلکه نیاز به حمایت جدی دارد. اگر این کشورها می‌‌خواهند در این موضوع سرافراز باشند باید به ملت فلسطین کمک نظامی کنند.

این سخنان هم‌زمان بود با مصاحبه لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه با یکی از خبرگزاری های فرانسوی که ضمن ابراز امیدواری از برقراری آتش‌بس میان اسرائیل و حماس در نوار غزه، به نقش ایران به عنوان یکی از عوامل سهیم در جنگ اشاره کرد. فابیوس گفت که این کشور نه تنها در درگیری‌های نوار غزه، بلکه در بسیاری نقاط دیگر از جمله لبنان، سوریه و عراق نیز دست دارد. او به ارسال سلاح توسط ایران برای حماس نیز اشاره کرد.

علی اکبر ولایتی مشاور امور بین الملل رهبری هم امروز اظهارات اخیر سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان و زیاد نخاله معاون دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین را تایید کرد. آنها گفته بودند: تمام سلاح‌های موجود در غزه متعلق به ایران و سوریه است. به گزارش تسنیم، ولایتی همچنین گفت: جمهوری اسلامی ایران به هر طریق ممکن به مجاهدین فلسطینی، لبنانی و مبارزان مسلمان در هر نقطه از دنیا کمک می‌کند. ایران به ‌رغم همه مشکلاتی که داشته، هیچ‌ گاه نسبت به سرنوشت مسلمانان، مجاهدین و مبارزان مسلمان بی‌اعتنا نبوده است.

دولت اسلامگرای مصر از آزمون دیپلماتیک غزه سربلند و موفق بیرون آمد. آزمونی که نه تنها به برقراری صلح و امنیت کمک کرد بلکه اعتماد و تشکر سازمان ملل و شورای امنیت را نیز به دنبال داشت.

اکنون مصر در حال تبدیل شدن به قدرت دوم اقتصادی و سیاسی خاورمیانه است. ترکیه هم با رهبری حزب اسلامگرای عدالت و توسعه سال هاست که جایگاه اول را به خود اختصاص داده است و سیاستمداران ایران همچنان شعار می دهند و قصد اصلاح جهان را دارند.

در حالی که کشور ما هر روز در سراشیبی فقر و بحران پایین تر می رود، ترکیه بدون داشتن قطره ای نفت، قدرت اول اقتصادی خاورمیانه است و مصر تنها یک سال پس از پشت سر گذاشتن یک انقلاب بزرگ در کلیدی ترین مناقشه منطقه خاورمیانه (اسرائیل- فلسطین) نقش اصلی را بازی کرد. اما سران حاکمیت فعلی در ایران هر روز فقط تهدید می کنند و شعار می دهند و هنوز اندر خم یک کوچه اند.