» گفتار

صفای حرم‎

بامداد روز عید قربان می رسیم به مقصد و فی الفور راهی حرم می شویم. توفیق همراهی با مادر سهراب را ندارم اما وقتی از حرم بیرون می آییم او را می بینم. می گوید یکی دست مرا گرفت و گفت دنبالم بیا این جا خلوت است! من رفتم و برای همه تان دعا کردم برای همه! و من دارم به خلوت کده ای فکر می کنم که مادران سهراب ها را به آن راه می دهند و بزم عاشقانه ای که فقط مخصوص آنان است و غبطه می خورم و فوری خودم را ملامت می کنم که «هر که در این بزم مقرب تر است جام بلا بیشترش می دهند!»

بازسازی دولت

در تاریخ معاصر، ایران مدرن یا نوین با شکل گیری دو نهاد همزاد بوده است : دیوانسالاری اداری ( دولت )، و ارتش. اما آنچه جای تامل و اندیشه فراوان دارد اینکه ایندو نهاد هم نقش پیشبرنده در توسعه و حفظ ایران داشته اند، و هم نقش بازدارنده و تخریبی. در این مقال و بمناسبت وضعیت جاری در کشورمان بحث بر روی نقش دیوانسالاری اداری و « بازسازی دولت » متمرکز است، به امید اینکه در فرصتی دیگر به بررسی نقش ارتش و نظامیان وتاثیرگذاری آنان بر روند تحولات بپردازم.

نگاهی به آموزش‌عالی در ایران

ریشه‌های تاریخی آموزش‌عالی در ایران به دوران باستان بازمی‌گردد. دانشگاه جندی شاپور در دوره ساسانیان یک کانون علمی فعال برای جذب دانشمندان و نخبگان محسوب می‌شد. در دوران طلایی تمدن اسلامی نیز سرزمین ایران گاهواره علم و دانش شناخته می‌شد ولی پس از حمله مغول و با درهم‌شکسته شدن مبانی تمدن و ساختار اجتماعی، نهادهای علمی و آموزشی نیز فرو پاشید.

یک دیپلمات چگونه «مقاومت» می‌کند؟

هرچند شخصا هرچه که نگاه می‌کنم مخصوصا با همان روایتی که خود جلیلی از مذاکرات و البته روشنگری‌های ولایتی در مناظره‌های تلوزیونی نشان داد، به سختی می‌توانم عنوان خائن را برای جلیلی و تیمی که از جلیلی حمایت کردند به کار نبرم. جلیلی دیگر چطور می‌توانست به تسریع اجماع علیه ایران و تصویب تحریم‌های بین المللی کمک کند؟ جلیلی باید در مقابل طمع فرار از پاسخگویی «مقاومت» کند و به مردم توضیح بدهد که جلوی کدام یک تحریم‌ها یا اعمال محدویت‌ها را گرفته است؟ کدام ائتلاف‌ها بر علیه ایران را شکسته؟

مخالفت با تحریم: تلاش برای اخلاقی کردن سیاست

اکنون پس از سفر دکتر روحانی به نیویورک ایرانیان انتظار دارند با پشتوانه رای چشمگیر مردم و هماهنگی نظام سیاسی ایران ، اعتماد سازی در عرصه بین المللی انجام و راه برداشتن تحریم ها به عنوان مصداق نقض حقوق بشر بین المللی گشوده شود و با توسعه اعتماد سازی در داخل کشور و بهبود وضعیت حقوق بشر داخلی، ایران عضو عزتمند خانواده بین المللی گردد. در این راه آغاز آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی در روزهای اخیر را هر چند که با تاخیر بسیار صورت گرفت، به فال نیک می گیریم.

درس های تجربه مدیریت اقتصادی دوره جنگ

فرشاد مومنی: وقتی وارد شهریور ماه شویم هرقدر که به روزهای پایانی نزدیک‌تر می‌شویم یاد و خاطره‌ سال‌های دفاع مقدس زنده می‌شود و بدیهی است که برای ما تجربه‌های تاریخی مدیریت اقتصادی کشور با ضریب اهمیت بیشتری به اعتبار این ایام یادآوری می‌شود. واقعیت این است که در ادبیات توسعه هم می‌بینیم که تصریح می‌شود […]

خودکیشی

عقلانیت حکم می‌کند انسان هیچ چیز را بیش از خودِ حقیقت دوست نداشته باشد ولی واقعیت دارد این است که جز در موارد استثنایی اکثر افراد همواره بیش از اینکه حقیقت دوست باشند خود و امور مرتبط با خود را دوست دارند و اگر حقیقت را هم دوست داشته باشند به شرطی دوست دارند که با علایق و انتظارات و مصلحت‌اندیشی شخصی آنها تناسب داشته باشد.

زودتر این بساط را جمع کنید

بنظر می رسداین دولت با گذشت دوماه ازعمر خود هنو دربعضی جاها احمدی نژادی است واین اصلا قابل قبول نیست.

حرکت بر لبه‌ی تیغ

در این میان، رهبری دشوارترین نقش را برعهده دارد؛ هم باید نظامیان و تندروها را راضی نگه‌دارد، و هم باید برای حفظ نظام و کشور، در شرایطی که اوضاع جاری از هیچ منظری مساعد نیست، از دولت برای حل گرفتاری‌ها پشتی‌بانی کند. حرکت آیت الله خامنه‌ای روی لبه‌ی تیغی چنین نازک، و گذراندن مملکت از این پیچ تاریخی، مهارتی می‌طلبد که اگر ذره‌ای خلل داشته‌باشد، معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظار ایران خواهدبود.

جای خالی وفاق

اکنون شرایط اقتصادی پیچیده است به نحوی که کوچک‌ترین یا نخستین اشتباه دولت می‌تواند بدترین اشتباهش باشد. برای تایید این موضوع به مخالفت رئیس‌کل بانک مرکزی با نوسانات زیاد نرخ دلار بنگرید؛ سخنی علمی و کارشناسی‌ که با چنان مقاومت و اختلاف‌نظرات و هجمه‌های داخلی روبه‌رو شد که برای خود به‌تنهایی تلاطم ایجاد کرد. بنابراین آنقدر که اظهارنظر آقای سیف مبنی بر اینکه قیمت دلار باید تثبیت شود اختلاف در اظهارنظرها ایجاد کرد که بر سر شروع گفت‌وگو با رابطه ایران و آمریکا با آن حجم اظهارنظر روبه‌رو نشدیم که این نخست نشان‌دهنده بغرنج بودن مسائل اقتصادی است و دوم نشان‌دهنده اینکه چقدر در حوزه مسائل اقتصادی وفاق، حوصله‌ و بحث‌های کارشناسی‌ کمتر از حوزه سیاسی است.

نمایندگان محترم، اخلاق بر قانون مقدم است

خانواده به عنوان واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان شمرده می‌شود و این امری ثابت شده است که فضای خانوادگیِ سالم، بهترین محیط رشد و تکامل و تعالی کودک می‌باشد. بدیهی است فرزندانی که در محیط خالی از عشق و دلبستگی خانوادگی تربیت و بزرگ شوند، در معرض بحران‌های عاطفی و روحی بسیاری قرارخواهند گرفت.

جناح راست و نرمش قهرمانانه

طرح نرمش قهرمانانه در سیاست داخلی و خارجی توسط رهبری اصول گراها را به سه دسته تقسیم کرده است

شورای عالی امنیت ملی برای رفع حصر نیاز به دلیل ندارد

تصمیمات اضطراری همواره تابعی از شرایط زمانی و مکانی هستند. اما پس از خروج از این شرایط، “خودبخود” این وضعیت به پایان می رسد. در واقع در یک شرایط زمانی دیگر، همه چیز عادی است مگر اینکه عکس آن به عنوان شرایط اضطراری به اثبات برسد.

گام دوم در روابط تهران – واشنگتن؟

انچه که سیاستمداران غربی را وا میدارد که محافظه کارانه قدم های بعدی در روابط را برنامه ریزی کنند پذیرش این نکته است که همانطور که پاکستان و برزیل علی رغم خواسته ی غرب به فناوری تولید بمب هسته ای و چرخه ی سوخت کامل دست یافت باز این غرب بود که به پای میز مذاکره با انان رفت و این سناریو در مورد ایران هم قابل تکرار است که میتوان رد پای این گمان را در سخنرانی های چند سال پیش حسن روحانی که بیان کرده بود اگر روزی ایران قادر به تکمیل چرخه ی سوخت خود شود شرایط به طور کل تغییر خواهد کرد یافت.

دولت بنفش و جنبش سبز

بدون فشار جامعه مدنی و بدون اصرار شهروندان تغییرخواه برای تحقق حقوق اساسی و مدنی‌شان (به بیان مشهور، بدون “فشار از پایین”)، اقتدارگرایان حاضر در حکومت، نه تنها ضرورتی برای گشایش بیشتر فضای سیاسی و فرهنگی احساس نخواهند کرد، بلکه چه بسا سرکوب مزمن و نرم جامعه مدنی را زیر لوای دولت بهبودخواه روحانی، پیگیری کنند.

امر به معروف و نهی از منکر در جامعه مدرن

موضوع برمی‌گردد به نحوه‌ی مطلوب امر به معروف و نهی از منکر در جهان مدرن. تأسّف‌برانگیز این است که با آن‌که در چند دهه‌ی اخیر بر امر به معروف و نهی از منکر تأکید فوق‌العاده‌ای شده است، حتّا یک اثر وجود ندارد که نشان دهد پیامبر اسلام و صحابه و ائمّه در عمل چه‌گونه و با چه شیوه‌ای در عصر خود، امر به معروف و نهی از منکر را انجام داده‌اند. به‌نظر می‌رسد عمده‌ی بحث‌ها در حدِّ ذکر احادیث متوقّف است.

آیت الله منتظری و رابطه با آمریکا

مرحوم آیت الله منتظری اگرچه به مخالفان داخلی برقراری رابطه با ایران اشاره ندارد ولی صهیونیست ها و لابی آنها را مانع اصلی برقراری رابطه می داند. (همان، ص ۱۶۳) و به واسطه ایجاد رابطه سیاست های آنان را شکست خورده توصیف می کند که به همین دلیل به دنبال کارشکنی هستند. (همان، ص ۱۸۵) پس از این، جالب اینجاست که ایشان در کلامی کوتاه مخالفان برقراری رابطه با آمریکا – که خود را از مخالفان سرسخت صهیونیست ها می دانند – به چالش می کشد و مخالفت آنها را همراهی با صهیونیست ها توصیف می کند: «لابی یهود هستند که نمی گذارند رابطه از سرگرفته شود و ما عملا داریم خواسته صهیونیست ها را اجرا می کنیم.!»

کفن‌های پوسیده

یک بازه هشت ساله از حکومت نزدیک‌النظرهای «خودی» کافی بود تا همه مردم به چشم ببینند که کفن‌ها چه زود قلاف می‌شود. دیگر نه کسی برای رقاصی با قرآن کفن پوشید، نه کسی از ادعای ارتباط با امام زمان کک‌اش گزید، نه کسی به خاطر سخن گفتن از دوستی با اسراییل خودش را وسط خیابان تکه‌تکه کرد، نه کسی به نامه‌های بی‌پاسخ و حقارت‌بار رییس دولت به رهبران آمریکایی – اروپایی اعتراض کرد و نه کسی از راه‌یابی سرکرده باند فساد اخلاقی در سینما* به حریم امن حرم مکدر شد! روزی که مسعود ده‌نمکی هم در کنار بازیگران زن فیلم‌هایش روی فرش قرمز قدم گذاشت، همه فهمیدند که آن عربده‌کشی‌های قدیم و جامه دریدن‌ها، درد دین و اخلاق و وجدان و عقیده نبوده.

جهانی شدن و امنیت ملی

کشورهای صنعتی جهان به منابع طبیعی ایران به ویژه نفت و گاز و دسترسی به بازار آن نیازمندند و در صد سال اخیر، تمایل خود را نشان داده اند. کشور ما نیز به اقتصاد جهانی نیازمند است. رشد اقتصادی پایدار کشور مستلزم تامین نیازهای وارداتی اقتصاد ایران، دستیابی به بازارهای صادراتی، دریافت فنّاوری های جدید از خارج و دسترسی به سرمایه خارجی است…

برای ده سال پیش

اونچه که ازین به بعد مینویسم حرفهائیه که اگه ملاقاتی فرضی از جنس بالا دست میداد، برای گفتن به من ده سال پیش داشتم. حرفها وتوصیه هائی غالبا انتقادی که حاصل همین چند سال بیشتر سرو کله زدن با فعالیّتهای دانشجوئی ومسائل مربوط به سیاسته .