کاسبان دفاع مقدس و سیاست‌بازی با شهدای جاویدالاثر

چکیده :شلمچه، فاو، چزابه، سردشت و... شد آرامگاه ابدی شان. آنانی هم که پس از سالها بازگشتند بی نام برگشتند. استخوان ها می دانستند که صاحبانشان می خواهند جاوید الاثر باشند. اما 26 سال پس از پایان جنگ، استخوان های آنان میان دستان کاسبان خون شهدا و دفاع مقدس دستمایه سیاست بازی شده است....

کلمه – نیما ارجمند:

“وصیت کرده بود که حتا راضی نیست به اندازه یک قبر به دنیا وابستگی داشته باشد، برای همین وقتی خبر شهادتش رسید خانواده منتظر پیکری نبودند که از راه برسد.” این داستان بسیاری از شهدایی است که رفتند و هیچ گاه برنگشتند. شلمچه، فاو، چزابه، سردشت و… شد آرامگاه ابدی شان. آنانی هم که پس از سالها بازگشتند بی نام برگشتند. استخوان ها می دانستند که صاحبانشان می خواهند جاوید الاثر باشند.

اما ۲۶ سال پس از پایان جنگ، استخوان های آنان میان دستان کاسبان خون شهدا و دفاع مقدس دستمایه سیاست بازی شده است. ۲۶ سال است این استخوان ها و تابوت ها به هر بهانه ای بر دوش کشیده می شوند تا عده ای همچنان از جنگی که ۳۴ سال پیش شروع شد ارتزاق کنند. جنگی که صاحبان اصلی اش یا سالیان سال است که در گور خفته اند یا روی تخت بیمارستان ها و آسایشگاهها با سینه ای خس خس کنان یا روی ویلچیر روزگار می گذرانند و یا سالهاست که سکوت اختیار کرده اند. اما چه کسی مظلومتر از استخوان هایی که نامی ندارند.

گفتند می خواهند یاد و خاطره شهدای دفاع مقدس را زنده نگه دارند، اما کاری کردند که دیدن هر روزه و هرجایی قبرهای شهدای گمنام در نقاط مختلف شهرها، از دانشگاه و بازار بگیر تا وسط میدان اصلی شهر، آنان را تبدیل به اجزای شهری کردند و خوب می دانیم در سرعت زندگی اجزای زندگی هم از یاد می روند چه رسد به اجزای شهر.

حالا قبرهای شهدای گمنام مانند نام های شهدایی شده اند که روی خیابان ها گذاشتند و در تکرار این نام ها حتا دیگر به یاد کسی نمی آورد که اسم شهدا هستند، و گاهی به نظر می رسد اتفاقا عمدی در کار است که مردم را از شهدا و دفاع مقدس و هرآنچه از آن به یادگار مانده است منزجر کنند.

روز گذشته با وجود مخالفت سازمان میراث فرهنگی و استانداری یزد، دو شهید گمنام در میدان تاریخی امیرچخماق یزد دفن شدند.

این در حالی است که سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده بود چنانچه پیکر «شهدا» در بخش شمالی دفن شود٬ این سازمان موفق نخواهد شد مجموعه تاریخی «امیر‌چخماق» را در یونسکو ثبت جهانی کند.

روز ۲۸ آذرماه کمیته جست و جوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح در حالی که مجوزهای لازم را برای حفر قبر در میدان تاریخی امیرچخماق یزد اخذ نکرده بود، اقدام به کندن هشت قبر کرد که حتی با حضور مدیر کل میراث فرهنگی این استان، عملیات غیرقانونی آن‌ها متوقف نشد.

پیش از این مدیر کل میراث فرهنگی یزد به سه دلیل با دفن شهدای گمنام در میدان تاریخی امیرچخماق مخالف کرده بود. وی درباره این سه دلیل به خبرگزاری میراث فرهنگی گفته بود: «نخست این‌که طبق ضوابط و قوانین حاکم بر ثبت اماکن تاریخی هر گونه دفن اموات در این قبیل اماکن یا محوطه‌‌های تاریخی ممنوع است. دوم آن‌که فعالیت‌های پژوهشی در محدوده امیرچخماق، اعمم از فعالیت‌های باستان‌شناسی آن تکمیل نشده و به همین علت هرگونه حفاری به هر دلیلی منجر به مخدوش شدن لایه‌های باستانی و تداخل در روند مطالعات علمی است؛ و سوم آن‌که خود مجموعه امیر چخماق دارای طرح نجات بخشی است. همانطور که می‌دانید احتمال ریزش یکی از مناره ها وجود دارد که برای جلوگیری از بحث تخریب آن باید طرح هایی اجرا شود. به عنوان مثال ممکن است نیاز به گودبرداری و سایر اقدامات حفاظتی و مرمتی داشته باشد.»

ماجرای دفن شهدای گمنام در این بنای تاریخی برمی گردد به فروردین ماه ۱۳۹۲ که اعلام شد پیکر هشت «شهید گمنام» در این مجموعه توریستی دفن خواهد شد. در آن زمان این اقدام با مخالفت مقام‌های استان یزد مواجه شد.

کمیته جست و جوی مفقودین پس از آنکه با مخالفت مواجه شد، از همان زمان فشار‌هایی را علیه مسئولان سازمان میراث فرهنگی آغاز کرد که این فشار‌ها در نهایت دیروز منجر به دفن پیکر دو «شهید» در این مجموعه شد.

مسئولان میراث فرهنگی استان یزد پیش‌تر با دفن پیکر «شهدا» در ضلع جنوب‌شرقی این مجموعه موافقت کرده بودند٬ اما مقام‌های کمیته جستجوی مفقودین خواستار دفن آنها در ضلع شمالی بودند.

این اصرارها در حالی است که عاملان این اصرارهای مشکوک بر بحران زایی، هیچ دلیلی هم برای آن ارائه نمی کنند.

وقتی اعتراض ها رسانه ای شد، مانند همیشه خبرگزاری فارس و دیگر سایت های تندرو مطالبی را منتشر کردند مبنی بر اینکه این خواست خود مردم یزد است و حتا پا را فراتر گذاشته و مطلبی زدند با این عنوان:” دارالعباده ایران را بدنام نکنید/ قابل توجه میراث‌ فرهنگی؛ شهدا هم جزئی از تاریخ هستند”.

غافل از آنکه شهدایی که خبرگزاری سپاه از آنان می گوید، تاریخ سازان این سرزمین هستند و این مقبره سازی ها بیشتر به نمایش قدرت سیاسی می ماند؛ وگرنه آن اسطوره ها نیازی به نمایش خود در میدان شهر ندارند.

هر چند که شرکت کنندگان در خاکسپاری این دو شهید گمنام نوشته هایی را حمل می کردند که روی آن نوشته بودند:” ما بچه های باکری هستیم نیاز به یک وجب خاک نداریم” اما به نظر می رسید خود آنها هم چندان اعتقادی به نوشته خود ندارند.

به هر صورت روز گذشته دو شهید گمنام علی رغم مخالفت مسوولان میراث فرهنگی و استانداری یزد در محوطه میدان تاریخی امیرچخماق یزد به خاک سپرده شدند و ظاهرا قرار است شش شهید دیگر نیز در همن محوطه دفن شوند تا شهوت شهرت و قدرت طلبی کاملا ارضا شود.

فارس در ادامه ی خبرش زده که: “به گزارش خبرگزاری فارس از یزد، دقایقی پیش دو شهید گمنام از هشت شهیدی که به استان یزد انتقال داده شدند، در صحن اصلی میدان امیرچخماق دفن شدند. پیکر ۶ شهید دیگر نیز به شهرستان‌های مختلف استان یزد برای شرکت در مراسم‌های عزاداری ایام پایانی ماه صفر انتقال داده شده که این پیکرها نیز تا پایان امروز به مرکز استان برگردانده خواهد شد.”

عباراتی که به خوبی نگاه نهفته در ذهن گوینده ی آن را نشان می دهد: پیکر این ۶ شهید وقتی کارمان با آنان تمام شد به مرکز برگردانده می شوند.

برای اینان، شهیدان هم ابزارند؛ تا با آن غریزه ی قانون شکن خود را پیش ببرند، دولتمردان را ضد شهید و ضد انقلاب جلوه دهند و به این بهانه به خیابان ها لشکرکشی و قدرت نمایی کنند. مدلی تکراری و خسته کننده که در این وسط گوشت قربانی آن “عباس” ها هستند.

… صدای مادر شهیدی که جنازه فرزند شهیدش هیچ گاه برنگشت، در گوش شنیده می شود که می گفت:” دعا کنید فرزندم بین این تابوت ها نباشد. اگر فکر کنم لحظه ای کسی با پسرم چنین می کند قلبم آتش می گیرد…”