روزشمار انتخابات ۲۹ اسفند ۱۳۸۷/ خاتمی: در این روزها به شخصیت میرحسین موسوی جفا شد

چکیده :سید محمد خاتمی با اشاره به اعلام کانديداتوري مهندس ميرحسين موسوي، اظهار داشت:«وقتي شخصيتي مثل جناب آقاي مهندس موسوي (که در اين روزها خيلي به شخصيت ايشان جفا شد)، يک شخصيت ارزنده، انقلابي، دلسوز و آزادي‌خواهي که مي‌شناسم اعلام حضور کردند؛ حضور توامان بنده و ايشان به معني زيرپا گذاشتن يکي از اصولي که من به آن پايبند هستم؛ نبود؟»...

روزشمار تاریخ؛ انتخابات دهم

۲۹ اسفند ۱۳۸۷

سرخط خبرها

– سید محمد خاتمی: در این روزها خیلی به شخصیت میرحسین موسوی جفا شد (ایسنا)

– میرحسین موسوی از همسر امام(ره) عیادت کرد (مهر)

– الشرق الاوسط: موسوی یک خطر واقعی برای احمدی ن‍‍ژاد است (کلمه)

– سرنوشت انتخابات پس از انصراف خاتمی (آینده نیوز)

فراتر از خبر

– سید محمد خاتمی با اشاره به اعلام کاندیداتوری مهندس میرحسین موسوی، اظهار داشت:«وقتی شخصیتی مثل جناب آقای مهندس موسوی (که در این روزها خیلی به شخصیت ایشان جفا شد)، یک شخصیت ارزنده، انقلابی، دلسوز و آزادی‌خواهی که می‌شناسم اعلام حضور کردند؛ حضور توامان بنده و ایشان به معنی زیرپا گذاشتن یکی از اصولی که من به آن پایبند هستم؛ نبود؟»

وی همچنین گفت:«وقتی دو نفر ما برای انتخابات تلاش می‌کردیم تلقی جامعه این می شد ما برای رسیدن به قدرت با هم مبارزه می‌کنیم و اگر اینگونه می‌شد به شائبه غیر اخلاقی بودن رفتار خودمان دامن می زدم.»

خاتمی در بیان دلیل دیگر اتخاد این تصمیم اظهار داشت:«تلقی دیگر وجود دارد که بنده نماینده مظهر تفکر و شیوه اصلاحات هستم و نمی‌توانم در تصمیم‌گیری‌هایم فقط مسئله ملاحظات شخص خود را در نظر بگیرم و سود مقطعی نیز مطرح نیست، من باید وظیفه‌ام را در قبال این روش و بینش نشان‌ می‌دادم و نباید کاری می‌کردم که تفکر اصلاحی که من نماینده آن هستم و در متن جامعه اکثریت قاطع را دارد در عمل به صورتی درآید که مخالفان بتوانند دستاویزی بیابند تا این طور القا کنند که پایگاه این تفکر در جامعه قوی نیست در حالی‌که واقعا پایگاه قوی دارد.»

رئیس بنیاد باران در بخش دیگری از سخنانش گفت:«به هر حال امروز جناب آقای مهندس موسوی به عرصه آمده‌اند و ما هیچ‌گاه ادعا نکرده‌ایم که ایشان به عنوان مظهر اصلاحات وارد عرصه شده‌اند، بلکه جامعه به وضعیتی رسیده که همه باید تلاش کنیم در اوضاع تغییر ایجاد شود و تغییر فوری‌ترین مسئله‌ای است که مورد توجه ماست و هر کس بتواند آن را انجام بدهد باید به او احسنت گفت.»

رئیس دولت اصلاحات افزود:«حالا که ایشان بعد از سال‌ها سکوت به خاطر شرایط روز کشور به این نتیجه رسیده‌اند که به صحنه بیایند و خیلی مبارک است، آیا من حق دارم که مانع از حضور ایشان که احساس مسئولیت کرده‌اند، بشوم، نظر ما تغییر است که معتقدیم قابل تحقق است، البته در صورتی که دچار احساسات نشویم و واقع بینانه عمل کنیم.»

برگزیده ها

خبر روز/ کلمه

الشرق الاوسط: موسوی یک خطر واقعی برای احمدی ن‍‍ژاد است

روزنامه الشرق الاوسط در تحلیلی درباره ورود میرحسین موسوی به عرصه کاندیداتوری ریاست جمهوری نوشت: مشاور دو دهه روسای جمهور سابق پس از دو دهه به عرصه رسمی سیاست باز می گردد تا با محمود احمدی نژاد رییس جمهور کنونی در انتخابات دوازدهم ‍ژوئن رقابت کند.

به گزارش “کلمه” پایگاه اینترنتی این روزنامه در بیان بیوگرافی موسوی نوشت: او در جنبش ایرانیان که به انقلاب ۱۹۷۹ ختم شد به رهبری آیت الله خمینی شرکت داشت و مسیر سیاسی اش را به عنوان وزیر امور خارجه در سال ۱۹۸۰ آغاز کرد. در سال ۱۹۸۱ به عنوان نخست وزیر منصوب شد و امور اجرایی را در شرایطی بر عهده گرفت که جهان (به واسطه جنگ) ایران را در انزوای بین المللی قرار داده بود . به نوشته این روزنامه موسوی توانست با یک برنامه دقیق عقلانی بر بحران فائق آید و از آن زمان به وی لقب “مدیر بحران” داده اند زیرا توانست امور کشور را طی هشت سال جنگ با موفقیت اداره کند. در ادامه این تحلیل آمده است در اوت ۱۹۸۹ قانون اساسی ایران تعدیل شد و منصب نخست وزیری لغو شد.

پس از این دوران موسوی به دور از هیاهو به عنوان مشاور ارشد روسای جمهور بعدی بود و نیز عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام. این روزنامه در ادامه آورده است ورود موسوی به عرصه برای همه ناظران سیاسی غافلگیر کننده بود، او می تواند یک خطر واقعی برای احمدی نژاد باشد. دراین تحلیل آمده است موسوی هنوز برنامه تفصیلی خود را ارائه نکرده است اما تاکید کرده که باید به ارزش آزادی به ویژه در این زمان متعهد بود. الشرق الوسط در پایان آورده است او اکنون ریاست اکادمی فنون را بر عهده دارد . وی دارای مدرک مهندسی ارشد معماری است و به راحتی انگلیسی و عربی صحبت می کند .

یادداشت روز/ آینده نیوز

سرنوشت انتخابات پس از انصراف خاتمی

فواد صادقی: انصراف زودهنگام خاتمی پس از یک ماه از اعلام کاندیداتوری،‌شوک بزرگی به جامعه سیاسی ایران وارد کرد.

اگرچه درباره علل و میزان درستی این تصمیم سخن بسیار است، اما آن‌چه که مهم است، سرنوشت انتخابات و تغییرات گسترده در آرایش سیاسی کشور پس از انصراف خاتمی است.

مهم‌ترین پس‌لرزه این انصراف را می‌توان خروج انتخابات از حالت دوقطبی خاتمی – احمدی‌نژاد به انتخاباتی متکثر دانست که با ورود تمام قامت چهره‌ای چون محمدباقر قالیباف به صحنه انتخابات رقم خواهد خورد،‌ از سوی دیگر تداوم حضور مهدی کروبی که به نظر نمی‌رسد همچون خاتمی به آسانی به نفع میرحسین موسوی کناره‌گیری کند، دستاورد اصلی این انصراف، یعنی شکل‌گیری اجماع در اردوگاه اصلاح‌طلبان را به چالش خواهد کشید.

در این شرایط حضور همزمان سه یا چهار کاندیدای اصلی یعنی احمدی‌نژاد، موسوی، قالیباف و احتمالاً کروبی، موجب عدم وجود اکثریت مطلق برای نفر اول انتخابات دور نخست خواهد شد و این به معنای تغییرات مجدد آرایش سیاسی در دور دوم انتخابات خواهد بود.

اگر احمدی‌نژاد را یکی از دو کاندیدای راه یافته به دور دوم فرض کنیم، در برابر او به تعبیر خاتمی، جبهه خواستاران تغییر شکل خواهد گرفت و یا اصلاح‌طلبان ناگزیر به حمایت از قالیباف خواهند بود و یا اصول‌گرایان منتقد احمدی‌نژاد از موسوی حمایت خواهند کرد.

بنابراین همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، خروج خاتمی از عرصه معادلات انتخابات ۱۳۸۸، نه تنها از ابهامات نکاست، بلکه بر پیچیدگی‌ها افزود و هر دو جناح با گزینه‌های متعددتری مواجه خواهند شد.

دومین پیامد مهم انصراف خاتمی، تغییر شرایط کاندیداتوری میرحسین موسوی به عنوان عامل اصلی انصراف محسوب می‌شود.

آخرین نخست‌وزیر جمهوری اسلامی که با خروج از سکوتی ۲۰ ساله از دو ماه قبل به تدریج و با روندی ملایم تحرکات سیاسی خود را آغاز کرده بود، اکنون با فشار سنگین انتظارات و میدان وسیع عمل مواجه شده است و از این پس بار روانی سنگینی بر سنگ زیرین عرصه اجرایی کشور در دهه اول انقلاب وارد می‌شود، باید منتظر ماند و دید که آیا این فشارها منجر به تشدید اضطراب و هراس از پیامدهای جهش در فعالیت‌ها و افزایش کارایی او خواهد شد یا موجب سرزنش او در صورت ناکامی در برابر احمدی‌نژاد خواهد شد.

در این شرایط قطعاً میزان خویشتن‌داری و ظرفیت تحمل و کنترل مهندس موسوی یکی از عوامل تعیین‌کننده در سرنوشت مبارزات انتخاباتی خواهد بود.

از سوی دیگر، در اردوگاه اصول‌گرایان نیز با عدم حضور خاتمی،‌ راه برای ورود رقبای درون جناحی محمود احمدی‌نژاد به عرصه انتخابات هموار شده است. محمدباقر قالیباف، مصطفی پورمحمدی، محسن رضایی و احمد توکلی کسانی هستند که تاکنون علائمی از اشتیاق برای ورود به رقابت با رئیس‌جمهور فعلی را از خود بروز داده‌اند و در این میان به نظر می‌رسد امکانات ستادی و آراء احتمالا بیشتر محمدباقر قالیباف بخت وی را برای تبدیل شدن به کاندیدای اصول‌گرایان منتقد احمدی نژاد افزایش داده است و احتمال حمایت سایر این چهره‌ها از قالیباف وجود دارد. علاوه بر قالیباف، علی‌اکبر ولایتی و علی لاریجانی نیز به عنوان دو چهره احتمالی ورود به عرصه انتخابات در صورت عدم حضور غیرمنتظره احمدی‌نژاد محسوب می‌شوند که در آن شرایط نیز مجدداً آرایش سیاسی حاکم بر انتخابات به شدت تغییر خواهد کرد.

اما مهم‌ترین استدلال اصول‌گرایان منتقد احمدی‌نژاد برای کسب مجوز از بزرگان برای ورود به عرصه انتخابات، اثر حضور آن‌ها در ریزش آراء کاندیداهای اصلاح‌طلبان یعنی موسوی و کروبی است.

برخلاف گفتمان سید محمد خاتمی که قادر به جذب آراء طبقات متوسط و نوگرای جامعه بود، گفتمان ارزشی و سنتی موسوی و همچنین خاستگاه و سیمای مهدی کروبی اگر هم قادر به جذب بخشی از آراء احمدی‌نژاد در اقشار سنتی، متدین و اهالی شهرهای کوچک و روستاها باشند، قطعاً بخشی از آراء اقشار نوگرا را از دست خواهند داد و در این میان حضور چهره‌ای در میان اصول‌گرایان منتقد که دارای گفتمان مدرن و قادر به جذب این بخش از آراء باشد، می‌تواند رقابت‌های انتخاباتی را به بازی دو سر برد برای اصول‌گرایان تبدیل کند و با پشت سر گذاشتن میرحسین موسوی و کروبی با محمود احمدی‌نژاد به دور دوم انتخابات راه یابد و در آن شرایط نیز اصلاح‌طلبان در انتخاب میان دو گزینه مطلوب و از جناح رقیب ناگزیر به حمایت از قالیباف بوده و وی به جایگاه ریاست‌جمهوری دست خواهد یافت.

اصلاح‌طلبان برای مقابله با این خطر چاره‌ای جز اجماع نخواهند داشت و از این رو فشارها بر مهدی کروبی جهت انصراف به نفع میرحسین موسوی در هفته‌های آینده به شدت افزایش می‌یابد.

پیامد دیگر انصراف خاتمی، کاهش احتمالی سطح مشارکت در انتخابات به کمتر از ۳۰ میلیون رأی خواهد بود. باید گفت شرایط رقابتی و دوقطبی دوم خرداد، موجب افزایش شدید و ده میلیون نفری شرکت‌کنندگان در انتخابات ریاست‌جمهوری نسبت به دوره‌های قبل شد، پدیده‌ای که حتی با حضور خاتمی و رقبای متعدد اما نه چندان جدی وی در سال ۱۳۸۰ و حتی انتخابات چندقطبی نهم تکرار نشد. از همین رو پیش‌بینی می‌شد با شکل‌گیری رقابت دوقطبی و سرسختانه خاتمی- احمدی‌نژاد مجدداً سطح مشارکت با توجه به افزایش جمعیت ۱۲ سال اخیر، از مرز ۳۰ میلیون نفر عبور کرده و به حد ۳۵ میلیون نفر برسد. اما در شرایط فعلی به نظر می‌رسد مشارکت در انتخابات در حد دوره قبلی باقی بماند و با این حساب حد نصاب پیروزی در دوره اول انتخابات در سطح ۱۴ میلیون رأی باقی بماند و دسترسی به این سطح رأی قطعاً برای احمدی‌نژاد که هوادارن وی، حداقل رأی وی را حدود ده میلیون نفر برآورد می‌کنند، ممکن‌تر خواهد بود.

بنابراین اگرچه احمدی‌نژاد با انصراف خاتمی، حمایت اجماعی اصول‌گرایان را از دست می‌دهد، اما در مقابل امتیازاتی نیز به دست می‌آورد.

بنابراین می‌توان گفت تمامی کاندیداهای موجود در اردوگاه‌های اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان به نوعی از کناره‌گیری خاتمی منتفع می‌شوند و اگرچه شاید این انصراف احتمال کلی پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات را کاهش داده است، اما مذاق چهره‌هایی را که با حضور وی شانس چندانی برای حضور در رقابت نهایی برای تکیه زدن بر صندلی کاخ ریاست‌جمهوری نداشتند، در آستانه سال نو شیرین کرده است.

آرشیو روزشمار انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸