متفاوت ترین چهارشنبه سوری از نگاهی دیگر

چکیده :گرچه پیش از چهارشنبه سوری خط و نشان کشیدن نیروهای امنیتی پررنگ تر از سال های گذشته بود و همچنین صداو سیما در اقدامی بی سابقه در این شب فستیوالی از فیلم های هالیوودی را راه انداخته بود اما بسیاری از شهروندان ترجیح دادن به جای ماندن در خانه این سنت قدیمی را در اطراف محل سکونت خود یا مکان های دیگر برپا کنند...

کلمه- گروه اجتماعی: «چهارشنبه سوری ، جشنواره نور علیه تاریکی است.» این بخشی از سخنان میرحسین موسوی قبل از چهارشنبه سوری بود. مراسمی که امسال متفاوت تر از سال های گذشته برپا شد.

به گزارش خبرنگار کلمه، در حالی که چند روز از این مراسم می گذرد و بخشی از آمار و ارقام درباره این شب منتشر شده می توان چهارشنبه سوری امسال را یکی از پرشورترین ، بی خشونت ترین و در عین حال برپایی این سنت در فضای شدیدا سیاسی و امنیتی عنوان کرد.

کاهش ۵۰ درصدی مصدومان

مقایسه آمار مصدومان چهارشنبه سوری گذشته که ۱۸۰۰ نفر در سراسر کشور بود با آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت که مصدومان امسال را ۸۷۰ نفر اعلام کرده است، کاهش بیش از ۵۰ درصدی را نشان می‌دهد .

اما سوالی که مطرح می شود این است که آیا به یک باره و در طول تنها ده روز کارهای فرهنگی! و رسانه ای! نیروی انتظامی و صدا و سیما نتیجه داد و ۵۰ درصد مصدومان این شب نسبت به سال گذشته کاهش یافته است؟

چنانچه سردار احمدی مقدم فرمانده ناجا نیز این کاهش آمار را همین موارد برمی شمرد و از دلایل اصلی غافل می شود:« خوشبختانه با همراهی همه مردم و رسانه‌ها به خصوص صدا و سیما و عملکرد نیروی انتظامی و همچنین کمک بسیجیان همیشه در صحنه موفق شدیم یکی از شب‌های کم‌حادثه را در بین چهارشنبه‌های آخر سال طی کنیم.»

از چند وقت پیش که زمزمه های برپایی چهارشنبه سوری شنیده می شد هشدارهایی از سوی افرادی مانند میرحسین موسوی و زهرا رهنورد داده شد که احتمالا مخالفان جنبش بخواهند با برنامه ای که قبلاً هم مشابه آن را اجرا کرده اند، جنبش سبز را بدنام کنند.

موسوی در گفت و گویی که با سایت کلمه داشت اعلام کرد: «ایجاد انفجار و آتش سوزی با مشی جنبش سبز که تلاش کرده است همواره حرکت هایش مسالمت آمیز و عمیق باشد سازگاری ندارد. سبز بودن به لباس و نماد نیست. سبز بودن به رفتار و اخلاق است. اگر این اصل مهم مورد توجه قرار گیرد و اعضای جنبش یکدیگر را به رعایت آن توصیه کنند، قطعا از آسیب هایی که ممکن است عده ای در لباس جنبش سبز انجام دهند جلوگیری خواهند کرد.»

این سخنان با وجود رسانه های محدود در اختیار مهندس موسوی دهان به دهان گشت و حتی در تاکسی ، اتوبوس و صف های خرید مطرح می شد . افرادی که این سخنان را نقل می کردند بارها تاکید داشتند که جنبش سبز دنبال خشونت نیست و نتیجه این سخنان و این تاکیدها خود را در چهارشنبه سوری امسال نشان دادند و باعث کاهش ۵۰ درصد آمار مصدومان شدند.

پرشورتر از گذشته

اما علاوه بر کاهش چشمگیر مصدومان، چهارشنبه سوری امسال پرشور تر از سال های گذشته نیز برپا شد.

گرچه پیش از چهارشنبه سوری خط و نشان کشیدن نیروهای امنیتی پررنگ تر از سال های گذشته بود و همچنین صداو سیما در اقدامی بی سابقه در این شب فستیوالی از فیلم های هالیوودی را راه انداخته بود اما بسیاری از شهروندان ترجیح دادن به جای ماندن در خانه این سنت قدیمی را در اطراف محل سکونت خود یا مکان های دیگر برپا کنند .

شاید درباره میزان حضور مردم در چهارشنبه سوری هیچگاه نتوان آمار دقیقی اعلام کرد اما شاهدان و حاضران همیشگی در این مراسم تاکید داشتند که این مراسم با شور زیادی برگزار شد .

امنیتی تر از گذشته

اما چهارشنبه سوری امسال یک تفاوت دیگر با سال های گذشته داشت. بعد از گذشت ۹ ماه از برگزاری انتخابات و برخوردهای خشونت آمیز نیروهای انتظامی ، در لباس بسیجی و لباس شخصی و …با مردم اینبار نیز از چند روز قبل از سه شنبه شب شهرهای بزرگ کشور چهره ای نظامی به خود گرفت .

موتورسواران در حالی در دسته های ۳۰ تا ۴۰ نفره در خیابان ها و مناطق مختلف تهران تا پاسی از شب ، مانور میدادند که حسین ساجدی نیا، فرمانده نیروی انتظامی تهران از ممنوعیت تردد موتورسواران در روز سه شنبه خبر داده و گفته بود: «موتورسیکلت‌سواران در تهران از ساعت ۱۴ روز سه‌شنبه تا ساعت ۲۴ همان روز خصوصا در مناطق شمالی شهر ممنوع است و ماموران پلیس از تردد این دسته از وسایط نقلیه جلوگیری کرده و موتورهای متخلف توقیف می‌شوند.»

با وجود این فضا اما برخورد های خشونت آمیز و دستگیری ها نسبت به آخرین مراسم رسمی یعنی راهپیمایی ۲۲ بهمن بسیار کمتر بود با این وجود در برخی نقاط که حضور مردم پررنگ تر بود درگیری هایی نیز اتفاق افتاد.

منطقه نارمک و هفت حوض و فلکه اول تهرانپارس بخصوص خیابانهای ۱۵۴ و خیابان بهار و خیابان رشید از ساعت سه بعد از ظهر در کنترل نیروی انتظامی بود و تقریبا به فاصله هر بیست متر، سه مامور در دوطرف این چند تا خیابان ایستاده بودنددر محله هایی مانند شهرک اکباتان، شهرک قدس ، سعادت آباد و … نیز وضع به همین شکل بود.

یکی از حاضران از درگیری و پرتاب گاز اشک آور در تهرانپارس خبر داد اما به دلیل برپا یی آتش ، گازهای اشک آور تاثیری نداشتند.

در عین حال بعد از برپایی مراسم چهارشنبه سوری پلیس از دستگیری ۵۰ نفر در تهران خبر داد اما شاهدانی که برای آزادی آشنایان خود این روزها پشت درهای اوین حضور دارند از نصب لیست جدید از بازداشتی های چهارشنبه سوری خبر می دهند که گویای آمار بیشتر بازداشتی ها است.

شعارهای سیاسی همراه با سرودهای سیاسی

هر ساله چهارشنبه سوری جشنواره شادی را به وجود می آورد که در عین حال گاهی به خاطر نارنجک ها و ترقه های دست ساز به خشونت کشیده می شد . اما چهارشنبه سوری امسال یک تفاوت دیگر با سال های پیش داشت و آن سیاسی شدن این جشنواره بود. امسال شعارهای سیاسی در اطراف آتش هایی که برپا شده بود شنیده می شد. شعار هایی مانند « نترسید ما همه با هم هستیم» و یا شعارهایی در طرفداری از میرحسین موسوی نیز شنیده شد اما این شعار ها در زمانیکه نیروهای بسیجی یا انتظامی به مردم حمله می کردند شدت بیشتری پیدا می کرد. همچنین سرودهای یاردبستانی من و ای ایران نیز در نقاط مختلف و در حلقه های دور آتش شنیده شد.

شهرهای دیگر

همچنین گزارش های رسیده از شهرهای دیگر کشور نیز حکایت از برگزاری این آئین سنتی داشت. در بسیاری از شهرهای بزرگ به مانند تهران جو امنیتی در شهر حاکم بود و دستگیری های متعدد نیز گزارش شده است اما در برخی نقاط مانند کردستان این آئین همراه با گرامی داشت یاد کیانوش آسا از شهدای بعد از انتخابات همراه بود.