جنبش سبزی که در دانشگاه ها سامان یافت

چکیده :در سال جاري، پس از يک رکود چندساله در فعاليت هاى سياسى دانشجويان، زيرمجموعه ايى از جنبش سبز مردم ايران که ناشى از مطالبات کليه اقشار اجتماعى و در سطح ملى است، در دانشگاهها، سامان پيدا...

کلمه: مصطفى ایزدی در نگاه روز روزنامه حیات نو نوشت: ۱۶آذر یک نماد است، اگر چه در روز ۱۶آذرماه سال ۳۲، در جنبش دانشجویى خون جارى شد و اعتراضات دانشجویى را سرخ رنگ کرد وگرنه پیش از آن نیز در دانشگاه‌ها تحرکات سیاسى و اعتراضات حق‌طلبانه، بسیار پررنگ بوده است.

دانشجویانى که پیش از پیروزى انقلاب، فعالیتهاى سیاسى و اجتماعى درون دانشگاه‌ها را در دست داشتند، با پیروزى انقلاب اسلامى به حاکمیت راه یافتند و بسیارى از مواضع قدرت و ارگان‌هاى تازه تأسیس را پرکردند.

این امر باعث شد که بعضى از کارگزاران‌ کشور احساس کنند جمهورى اسلامى ایران چیزى به نام جنبش دانشجویى و اعتراضات دانشجویى نخواهد داشت، در صورتى که تا وقتى مسئولان، رفتار خود را اصلاح نکنند، انتقاد براى اصلاح، در میان جوانان تحصیلکرده و در حال تحصیل وجود دارد.

گسترش دامنه انتقادات، به ویژه وقتى که افکار گوناگون وارد عرصه شود، باعث مى شود که ارگانهاى ذى ربط وارد میدان شوند تا از گسترش اعتراضات جلوگیرى نمایند. دخالت حساب نشده براى باز داشتن جوانان دانشگاهى از انتقاد و اعتراض و نگاه امنیتى به جاى نگاه سیاسی، زمینه اعتراضات را عوض مى کند.

در سال جاری، پس از یک رکود چندساله در فعالیت هاى سیاسى دانشجویان، زیرمجموعه ایى از جنبش سبز مردم ایران که ناشى از مطالبات کلیه اقشار اجتماعى و در سطح ملى است، در دانشگاهها، سامان پیدا کرد.

در چنین شرایطى چند نکته را درباره وضعیت فعلى جنبش دانشجویى یادآورى مى کنم:

۱- مقامات کشورى و لشگری، در تمام سطوح مدیریت به دفعات گفته اند که دانشجو باید در صحنه باشد، باید سیاسى باشد. باید انتقاد کند و علیه نابرابرى ها اعتراض نماید، اما هیچ تعریفى براى مخاطب دانشجوى معترض و در صحنه و سیاسى ارائه نمى کنند. این که به طور کلى گفته شود، دانشجو باید منتقد باشد ولى دانشجو نداند که چگونه منتقدى باشد که با خشونت روبه رو نشود از معضلات مهمى است که رابطه دانشجو و مسئولان را مخدوش و تیره مى کند. اگر دانشجو بنشیند و منتظر باشد که از بیرون، مخاطب انتقادات وى را براى او تعریف کند، چه بهتر که از جایش تکان نخورد. در این صورت سخن از در صحنه بودن سخنى از روى اصلاح و رفع دغدغه هاى اجتماعى نیست. اصولا آنچه که دانشجویان دلسوز و فعال و علاقه مند به کنش و واکنش سیاسى را دور هم گرد مى آورد و به حرکت و جنبش وا مى دارد، داشتن نقطه نظرات مشترک در موضوعات مشترک است و این اشتراک موضوع و اشتراک در دیدگاه که چیزى فراتر از خواست برخى مسئولان است، آنان را به انتقاد و اعتراض وا مى دارد. لذا صف آرایى در مقابل این حرکت و جنبش، جز به خرابى اوضاع و گسترش درگیرى هاى مضر به حال ملک و ملت، نمى انجامد.

۲- پس از آن که دستهاى مرموزى وارد تشکلهاى مستقل دانشجویى شد تا با اختلاف افکنى میان دانشجویان فعال، اعتراضات دانشجویى را محدود نماید و تشکل هاى با همان نام براى جذب جوانان فراهم کنند، نوع جدیدى از اعتراضات دانشجویى براى بخشى از دانشجویان تعریف شد که نتیجه آن به خدمت گرفتن توان دانشجویى در راه اهداف خاص است. مثلا دانشجویان عدالتخواه در قاموس جنبش دانشجویی، یعنى همراهى جریانى خاص که از عدالت دم مى زند. دانشجویان معترض، یعنى هر وقت تندروهاى جناح حاکم با کشورى مشکل پیدا کردند، بروند جلوى سفارتخانه آن کشور و حرف هاى تندروها را در قالب شعار، فریاد بزنند. دانشجویان در صحنه، یعنى هروقت منتقدان وضع موجود دست به اعتراض زدند، براى مقابله با منتقدان ، اعزام شوند! این شیوه نه تنها سبک شمردن جنبش دانشجویى است که خرج کردن قدرت و توان و روحیه جوانى براى تثبیت موقعیت برخى مسئولان است.

۳- در دور جدید ساماندهى نیروهاى لباس شخصی، تشکل هاى دانشجویى در دانشگاه ها شکل گرفت. که پیش از اینکه به جنبش دانشجویى مربوط شوند، به نوعى به همراهان یک جریان خاص براى اعمال سیاستهاى رسمى تبدیل شده اند. این قشر دانشجویى که نوعا علاقه مند به شعارهاى ارائه شده از طرف همان جریان هستند، گاهى اوقات خود را با عناوین نسبتا دانشجویى معرفى مى کنند تا مقبول افتند، اما به دلیل اینکه استقلال رأى مورد پسند دیگران را ندارند به راهى به جز اعلام همراهى با همان جریان نمى روند. لذا باید حساب اینها را از جنبش اصیل دانشجویى جدا کرد و دانشجویان واقعا مستقل را احترام کرد و اندیشه و رفتارشان را پاس داشت.

یادداشتم را به مناسبت روز دانشجو با درود به دانشجویان مسلمان و متعهدى که شرایط سختى را مى گذرانند، پایان مى دهم.