مردم باید از خطیب جمعه انتقاد کنند

چکیده :وقتى مرحوم طالقانى خطبه‌هاى نماز جمعه را ايراد مى‌کرد، ميليون‌ها نفر در خطبه‌هاى وى حضور پيدا مى‌کردند زيرا مرحوم طالقانى تمام ويژگى‌هاى يک خطيب را دارا بود. ولى درحال حاضر برخى از خطبه‌هايى که ايراد مى‌شود فاصله زيادى با خطبه‌هاى مرحوم طالقانى...

حیات نو-محمد تقى فاضل میبدی*: در اسلام کسانى که به عنوان خطیب جمعه برگزیده مى‌شوند باید ویژگى‌هاى زیادى داشته باشند و در وهله اول باید اسلام‌شناس باشد.

معرفى اسلام از طرف خطیب جمعه نباید به گونه‌اى باشد که نسل جوان از اسلام دور شوند. درحال حاضر دیده مى‌شود که در برخى خطبه‌هاى نماز جمعه تلقى‌هاى خشونت‌آمیزى از اسلام مطرح مى‌شود و برخى خطیبان نماز جمعه هم مى‌خواهند جهانیان را در برابر اسلام قرار دهند و به گونه‌اى مسائل را مطرح مى‌کنند که گویا تمام بشریت با اسلام عناد دارند که این تلقى از جهان، به نفع اسلام نیست.خطیب جمعه در وهله دوم باید بر تمام مسائل جامعه مسلط باشد تحلیل سیاسى به معناى نفرین و ناسزا گفتن به دنیا نیست. معتقدم نباید در خطبه‌هاى نماز جمعه تنفر خود را از هر چیزى نشان دهیم و همه را توطئه‌گر بنامیم. به طور کلى معتقدم خطیب جمعه باید قبل از اینکه سخنگوى دولت و حاکمیت باشد سخنگوى اسلام و انعکاس دهنده دردهاى مردم باشد.

اگر خطیب جمعه هر چیزى را که در قالب سیاست مى‌گذرد و همچنین مشکلات مردم را نادیده گرفته و آن را توجیه کند دور از خطبه‌هاى نماز جمعه است.

در زمان خلفا وقتى خلیفه‌اى خطبه نماز جمعه را مى‌خواند مردم مى‌توانستند از وى انتقاد کنند فضاى نماز جمعه ما هم باید اینگونه باشد و مردم باید بتوانند از بخش حاکمیت انتقاد کنند. همچنین باید گفت خطبه‌ها نباید در توجیه سیاست‌هاى موجود باشد. کسى که به عنوان خطیب پشت تریبون نمازجمعه قرار مى‌گیرد باید سخنگوى مردم باشد و بتواند مسائل را تحلیل کند و تنشى در سیاست‌هاى خارجى کشور ایجاد نکند. معتقدم حذف آیت‌الله‌ هاشمى از تریبون نماز جمعه و تداوم آن جفاى بزرگى است که در حق نماز جمعه شده. آیت‌الله‌هاشمى در زمان انقلاب و پس از آن همواره در کنار امام(ره) بوده‌اند و خطبه‌هاى وى در نماز جمعه همیشه مورد استقبال قرار گرفته است، تداوم و غیبت ایشان ضربه بزرگى محسوب خواهد شد.

وقتى مرحوم طالقانى خطبه‌هاى نماز جمعه را ایراد مى‌کرد، میلیون‌ها نفر در خطبه‌هاى وى حضور پیدا مى‌کردند زیرا مرحوم طالقانى تمام ویژگى‌هاى یک خطیب را دارا بود. ولى درحال حاضر برخى از خطبه‌هایى که ایراد مى‌شود فاصله زیادى با خطبه‌هاى مرحوم طالقانى دارد.

معتقدم راهکار حل این معضل این است که تحمل و روحیه دموکراتیک را در خود افزایش دهیم و بتوانیم حرف مخالف را تحمل کنیم باید پذیرفت که در اسلام و در عرصه سیاست نگاه‌ها و صداهاى دیگرى هم وجود دارد، باید آنها را هم شنید.

* عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم